Εισαγωγή

Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ποιότητα ζωής στις ευρωπαϊκές πόλεις του 2023 (Quality of Life in European Cities) παρέχει πολύτιμα δεδομένα σχετικά με τις δημόσιες συγκοινωνίες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας. Η εν λόγω έκθεση αξιολογεί τα συγκοινωνιακά συστήματα των πόλεων σύμφωνα με πέντε βασικούς υποδείκτες: Προσιτότητα, Ασφάλεια, Ευχρηστία, Συχνότητα και Αξιοπιστία. Η έρευνα, η οποία συγκέντρωσε απαντήσεις από πάνω από 71.000 Ευρωπαίους σε 83 πόλεις της Ευρώπης, καταδεικνύει ότι το 2023 περίπου επτά στους δέκα κατοίκους εξέφρασαν γενική ικανοποίηση από τα μέσα μαζικής μεταφοράς στην πόλη τους.

Η ποιότητα των δημόσιων συγκοινωνιών επηρεάζει σημαντικά την συνολική ικανοποίηση των κατοίκων για την πόλη τους, σύμφωνα με την έκθεση. Στο παρόν λήμμα, εξετάζουμε το επίπεδο ικανοποίησης των Αθηναίων από τα ΜΜΜ και τη θέση της Αθήνας σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

7 στους 10 Αθηναίους δηλώνουν ικανοποιημένοι από τα ΜΜΜ

Το 2023, η Αθήνα κατατάσσεται στην 18η θέση στην Ε.Ε, με το 71% των Αθηναίων να δηλώνουν ικανοποιημένοι από τα μέσα μαζικής μεταφοράς της πόλης τους. Παρά τις συνεχείς προσπάθειες για βελτίωση του συγκοινωνιακού δικτύου, η πόλη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως η συμφόρηση, οι καθυστερήσεις και η περιορισμένη συνδεσιμότητα μεταξύ των διαφόρων μέσων συγκοινωνίας. Στις πρώτες θέσεις της κατάταξης βρίσκονται πόλεις όπως η Ζυρίχη (95%) και η Βιέννη (91%), οι οποίες διαθέτουν πιο αποδοτικά και οργανωμένα συστήματα συγκοινωνιών. Στη τελευταία θέση, η Ρώμη καταγράφει μόνο το 29% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ικανοποιημένοι από τα μέσα μαζικής μεταφοράς της πόλης.

Προσιτότητα

Η Αθήνα κατατάσσεται χαμηλά στην κατηγορία της προσιτότητας, παρά το γεγονός ότι το κόστος των εισιτηρίων και των καρτών είναι σχετικά χαμηλό σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Το μηνιαίο εισιτήριο είναι οικονομικό, γεγονός που καθιστά τις συγκοινωνίες προσιτές για μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Ωστόσο, η ακριβότερη μετακίνηση στα προαστιακά δίκτυα και η περιορισμένη κάλυψη εκτός του κέντρου της πόλης αποτελούν πρόβλημα για ορισμένους πολίτες. Όσον αφορά την προσιτότητα, η Αθήνα κατατάσσεται τρίτη από το τέλος, με μόλις το 59% των κατοίκων να δηλώνουν ικανοποιημένοι. Στην πρώτη θέση βρίσκεται το Ταλίν με 93%, ενώ στην τελευταία η Ρίγα με 48%.

Ασφάλεια

Στην κατηγορία της ασφάλειας, η Αθήνα σημειώνει χαμηλά αποτελέσματα. Το μετρό θεωρείται γενικά ασφαλές, με χαμηλά ποσοστά εγκληματικότητας, αλλά η ασφάλεια στα λεωφορεία και τραμ είναι λιγότερο ικανοποιητική, ιδιαίτερα αργά τη νύχτα ή σε περιοχές με λιγότερη φύλαξη. Το 2023, το 72% των Αθηναίων δηλώνουν ικανοποιημένοι από την ασφάλεια στα ΜΜΜ. Πόλεις όπως η Πράγα (93%) και το Όσλο (92%) παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά στην κατηγορία της ασφάλειας, ενώ το Παρίσι(71%) και η Ρώμη (45%) είναι οι μοναδικές πόλεις με χαμηλότερα ποσοστά από την Αθήνα.

Ευχρηστία

Η ευχρηστία αναφέρεται στην ευκολία χρήσης του συστήματος και, στην περίπτωση της Αθήνας, το μετρό είναι αρκετά ικανοποιητικό και εύκολο στη χρήση. Παρ' όλα αυτά, η σύνδεση μεταξύ των διαφόρων μέσων (μετρό, λεωφορεία, τραμ) δεν είναι πάντα η καλύτερη, γεγονός που καθιστά τη χρήση του συστήματος πιο δύσκολη για ορισμένους επιβάτες. Πόλεις όπως η Πράγα και η Στοκχόλμη διαθέτουν πιο ολοκληρωμένα και εύκολα συστήματα μετακίνησης, με το ποσοστό ικανοποίησης ως προς την ευχρηστία να φτάνει το 93%. Στην Αθήνα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 71%, κατατάσσοντας την στην προτελυεταία θέση πάνω μόνο από τη Ρώμη, όπου το ποσοστό ικανοποίησης φτάνει το 49%.

Συχνότητα

Στη συχνότητα, η Αθήνα παρουσιάζει θετικά αποτελέσματα για το μετρό, με συχνές διαδρομές, ιδιαίτερα σε ώρες αιχμής. Ωστόσο, τα λεωφορεία και τα τραμ δεν είναι εξίσου συχνά, ιδιαίτερα στις περιφερειακές περιοχές και εκτός των ωρών αιχμής, κάτι που μπορεί να απογοητεύει τους επιβάτες. Η Αθήνα κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις, με μόλις το 66% των πολιτών να δηλώνουν ικανοποιημένοι, πάνω μόνο από τη Ρώμη (29%) και τη Λισαβόνα (57%). Στις πρώτες θέσεις βρίσκονται η Ζυρίχη (91%), η Κοπεγχάγη (91%) και η Στοκχόλμη (90%), οι οποίες έχουν υψηλότερα ποσοστά ικανοποίησης από τη συχνότητα των συγκοινωνιών τους.

Αξιοπιστία

Η αξιοπιστία αναφέρεται στην ακρίβεια και την τήρηση του χρονοδιαγράμματος. Η Αθήνα διαθέτει σχετικά αξιόπιστο σύστημα μετρό, το οποίο σπάνια παρουσιάζει καθυστερήσεις. Ωστόσο, τα λεωφορεία και τα τραμ επηρεάζονται από τη συμφόρηση και τις κυκλοφοριακές συνθήκες, γεγονός που μειώνει την αξιοπιστία τους. Η Αθήνα κατατάσσεται στην τρίτη θέση από το τέλος, με μόλις 6 στους 10 πολίτες να δηλώνουν ικανοποιημένοι από την αξιοπιστία των μέσων. Στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται η Ρώμη (21%) και το Βουκουρέστι (53%), ενώ στις πρώτες κατατάσσονται η Ζυρίχη (94%) και η Πράγα (91%).

Δεδομένα

[1] DG Regional and Urban Policy, Survey on the Quality of Life in European Cities, 2023