Εισαγωγή

Τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι στην Ελλάδα είναι από τα πιο δημοφιλή τουριστικά αξιοθέατα και συμβάλλουν σημαντικά στα έσοδα από τον τουρισμό. Η επισκεψιμότητα αυτών των χώρων μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις χρονιές και τις συνθήκες, όπως η πανδημία COVID-19, που επηρέασε τις επισκέψεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο παρακάτω λήμμα ακολουθεί μια επισκόπηση των μουσείων και αρχαιολογικών χώρων με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και η πορεία των εισπράξεων τα τελευταία χρόνια.

Αύξηση Επισκεψιμότητας Μουσείων και αρχαιολογικών χώρων.

Το 2023, τα ελληνικά μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι υποδέχθηκαν 19,2 εκατομμύρια επισκέπτες, σημειώνοντας τον δεύτερο υψηλότερο αριθμό επισκεπτών που έχει καταγραφεί ποτέ. Η επισκεψιμότητα αυξήθηκε σταθερά από το 2016 μέχρι το 2019, όταν ο αριθμός των επισκεπτών έφτασε τα 19,6 εκατομμύρια. Ωστόσο, το 2020, με την εμφάνιση της πανδημίας COVID-19, υπήρξε μια μεγάλη πτώση στους επισκέπτες, οι οποίοι ανήλθαν σε μόλις 3,7 εκατομμύρια.

Μετά από τρία χρόνια, η επισκεψιμότητα επανήλθε στα επίπεδα του 2019, με τους επισκέπτες ελεύθερης εισόδου να φτάνουν το 2023 τα 5,6 εκατομμύρια και εκείνους που αγόραν ενιαίο εισιτήριο να ξεπερνούν τα 13,6 εκατομμύρια. Τα τελευταία οκτώ χρόνια, περίπου το 35% των επισκεπτών εισέρχονται δωρεάν.

Επισκεψημότητα το 2024

Η σύγκριση της μηνιαίας επισκεψιμότητας σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα για το 2023 και το 2024 δείχνει αύξηση των επισκέψεων το 2024 σε όλους σχεδόν τους μήνες. Ειδικότερα, οι μήνες Φεβρουάριος και Μάρτιος του 2024 παρουσίασαν σημαντική αύξηση κατά 34% και 31% αντίστοιχα σε σχέση με το 2023.

Οι δημοφιλέστεροι αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία της Ελλάδας

Το Μουσείο της Ακρόπολης παραμένει το πιο δημοφιλές, με 2.309.935 επισκέπτες το 2023, παρουσιάζοντας συνεχή άνοδο μετά την πτώση το 2020. Παρόμοια δυναμική παρατηρείται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, που έφτασε τους 793.588 επισκέπτες το 2023, καθώς και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, με 343.769 επισκέπτες.

Το Μουσείο Λευκού Πύργου και το Παλάτι των Ιπποτών της Ρόδου παρουσίασαν σημαντική ανάκαμψη μετά την πανδημία, με πάνω από 350.000 επισκέπτες το 2023. Ανάλογη πορεία ακολούθησαν οι Δελφοί και το Μουσείο Μπενάκη, με τις επισκέψεις να επανέρχονται στα επίπεδα προ πανδημίας.

Όσον αφορά τους αρχαιολογικούς χώρους, η Ακρόπολη είναι ο πιο δημοφιλής, με σχεδόν 3 εκατομμύρια επισκέπτες το 2023. Οι χώροι της Κνωσού, της Αρχαίας Αγοράς και της Επιδαύρου ανέκαμψαν σταθερά μετά τη μεγάλη μείωση το 2020. Σημαντικά μνημεία όπως το Ολυμπιείο, η Αρχαία Ολυμπία και η Λίνδος πλησιάζουν ξανά τα επίπεδα επισκεψιμότητας πριν την πανδημία. Επίσης, οι Δελφοί, η Σπιναλόγκα και το Σούνιο κατέγραψαν σταθερή αύξηση επισκεπτών το 2023, δείχνοντας το διαρκές ενδιαφέρον για την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά.

Ρεκόρ εισπράξεων το 2023

Τα στοιχεία για τις εισπράξεις από μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους δείχνουν μια σταθερή ανοδική τάση, με εξαίρεση το 2020, λόγω της πανδημίας. Το 2013, οι εισπράξεις από τα μουσεία ανήλθαν στα 9,2 εκατομμύρια ευρώ, ενώ από τους αρχαιολογικούς χώρους στα 37,7 εκατομμύρια ευρώ. Το 2019 ήταν η χρονιά με τις υψηλότερες εισπράξεις πριν την πανδημία, φτάνοντας τα 23,3 εκατομμύρια ευρώ για τα μουσεία και τα 107,5 εκατομμύρια ευρώ για τους αρχαιολογικούς χώρους.

Το 2020, λόγω των περιορισμών και της μείωσης του τουρισμού, οι εισπράξεις κατέγραψαν μεγάλη πτώση, με μόλις 4 εκατομμύρια ευρώ από τα μουσεία και 17,1 εκατομμύρια ευρώ από τους αρχαιολογικούς χώρους. Ωστόσο, από το 2021 και έπειτα, υπήρξε σταθερή ανάκαμψη. Το 2023 σημειώθηκε ρεκόρ εισπράξεων, με 35,6 εκατομμύρια ευρώ από τα μουσεία και 122,2 εκατομμύρια ευρώ από τους αρχαιολογικούς χώρους, καταδεικνύοντας την πλήρη επιστροφή της επισκεψιμότητας και του ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.

Το 50% των εισπράξεων προήλθαν από την Ακρόπολη

Το ποσοστό των εισπράξεων από το Μουσείο και τον Αρχαιολογικό Χώρο της Ακρόπολης έχει δείξει μια εντυπωσιακή αύξηση τα τελευταία χρόνια. Το 2013, οι εισπράξεις από την Ακρόπολη αντιπροσώπευαν περίπου 30% των συνολικών εσόδων από μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους. Από το 2016 και μετά, το ποσοστό αυτό άρχισε να αυξάνεται σημαντικά, φτάνοντας το 2023 στο 49,2%. Αυτή η τάση δείχνει τη σταδιακή ενδυνάμωση της θέσης της Ακρόπολης ως κύριου πόλου έλξης για τους επισκέπτες και την αναγνώριση της αξίας της στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας.