Εισαγωγή

Στο παρακάτω λήμμα παρουσιάζουμε το Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς (Corruption Perceptions Index, CPI) που εκδίδεται σε ετήσια βάση.

Ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς (CPI) είναι ο πιο ευρέως χρησιμοποιούμενος δείκτης για τη διαφθορά στον κόσμο και δημοσιεύεται από τη Διεθνή Διαφάνεια (Transparency International). O δείκτης βαθμολογεί και κατατάσσει τις χώρες με βάση το πόσο διεφθαρμένος θεωρείται πως είναι ο δημόσιος τομέας. Ο δείκτης CPI παίρνει τιμές από 0-100, με το 0 να σημαίνει πολύ υψηλό επίπεδο διαφθοράς και το 100 πολύ υψηλό επίπεδο διαφάνειας, ήτοι χαμηλό επίπεδο διαφθοράς.

Ο CPI είναι ένας σύνθετος δείκτης που βασίζεται σε ένα συνδυασμό ερευνών και αξιολογήσεων απο 13 διαφορετικές πηγές. Τα δεδομένα αυτά συλλέγονται από αξιόπιτσα ιδρύματα μεταξύ των οποίων η Παγκόσμια τράπεζα και το World Economic Forum [1].

Οι πηγές δεδομένων που χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση του CPI καλύπτουν τις ακόλουθες περιπτώσεις διαφθοράς του δημόσιου τομέα:

Γιατί ο CPI βασίζεται σε αντιλήψεις;

Η διαφθορά συνήθως συνεπάγεται παράνομες και εσκεμμένα κρυφές δραστηριότητες, οι οποίες έρχονται στο φως μόνο μέσω σκανδάλων ή διώξεων. Αυτό καθιστά πολύ δύσκολη τη μέτρηση. Οι πηγές και οι έρευνες που συνθέτουν τον CPI βασίζονται σε προσεκτικά σχεδιασμένα και βαθμονομημένα ερωτηματολόγια, τα οποία απαντούν ειδικοί και επιχειρηματίες [1].

Διαφθορά στην Ελλάδα

Ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς (CPI) παρουσιάζει ανοδική πορεία από το 2012 και μετά. Το 2022, η συνολική βαθμολογία της Ελλάδας ήταν 52 μονάδες και κατατάχθηκε στην 21η θέση στην Ευρώπη –11 μονάδες κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η Ελλάδα ανέβηκε 6 θέσεις σε σχέση με το το 2012, όταν βρισκόταν στην τελευταία θέση στην Ευρώπη, συγκεντρώνοντας μόλις 36 μονάδες (από τις 100). Σε σχέση με το 2021, η συνολική βαθμολογία αυξήθηκε κατά 3 μονάδες.

Το 2022, οι υψηλότερες τιμές Ε.Ε εντοπίζονται στις Σκανδιναβικες χώρες. Η Δανία για 12η συνεχόμενη χρονιά παρουσιάζει την υψηλότερη βαθμολογία συγκεντρώνοντας 90 βαθμους, 26 περισσότερους από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στη δεύτερη και τρίτη θέση βρίσκονται Φινλανδία (87 μονάδες) και η Σουηδία (83 μονάδες). Στις τελευταίες θέσεις στην Ε.Ε βρίσκεται η Ουγγαρία (42 μονάδες), η Βουλγαρία (43 μονάδες) και η Ρουμανία (46 μονάδες).