Εισαγωγή

Στο παρακάτω λήμμα παρουσιάζουμε το Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς (Corruption Perceptions Index, CPI) που εκδίδεται σε ετήσια βάση.

Ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς (CPI) είναι ο πιο ευρέως χρησιμοποιούμενος δείκτης για τη διαφθορά στον κόσμο και δημοσιεύεται από τη Διεθνή Διαφάνεια (Transparency International). O δείκτης βαθμολογεί και κατατάσσει τις χώρες με βάση το πόσο διεφθαρμένος θεωρείται πως είναι ο δημόσιος τομέας. Ο δείκτης CPI παίρνει τιμές από 0-100, με το 0 να σημαίνει πολύ υψηλό επίπεδο διαφθοράς και το 100 πολύ υψηλό επίπεδο διαφάνειας, ήτοι χαμηλό επίπεδο διαφθοράς.

Ο CPI είναι ένας σύνθετος δείκτης που βασίζεται σε ένα συνδυασμό ερευνών και αξιολογήσεων απο 13 διαφορετικές πηγές. Τα δεδομένα αυτά συλλέγονται από αξιόπιτσα ιδρύματα μεταξύ των οποίων η Παγκόσμια τράπεζα και το World Economic Forum [1].

Οι πηγές δεδομένων που χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση του CPI καλύπτουν τις ακόλουθες περιπτώσεις διαφθοράς του δημόσιου τομέα:

Γιατί ο CPI βασίζεται σε αντιλήψεις;

Η διαφθορά συνήθως συνεπάγεται παράνομες και εσκεμμένα κρυφές δραστηριότητες, οι οποίες έρχονται στο φως μόνο μέσω σκανδάλων ή διώξεων. Αυτό καθιστά πολύ δύσκολη τη μέτρηση. Οι πηγές και οι έρευνες που συνθέτουν τον CPI βασίζονται σε προσεκτικά σχεδιασμένα και βαθμονομημένα ερωτηματολόγια, τα οποία απαντούν ειδικοί και επιχειρηματίες [1].

Διαφθορά στην Ελλάδα

Από το 2012 έως το 2022, ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς (CPI) σημείωσε συνεχή ανοδική πορεία. Ωστόσο, το 2023, η συνολική βαθμολογία της Ελλάδας ήταν 49 μονάδες, μείωση κατά 3 μονάδες σε σχέση με το προηγούμενο έτος και 16 μονάδες κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα κατατάσσεται στη 24η θέση στην Ευρώπη, με πτώση τριών θέσεων σε σχέση με το 2022.

Το 2023, οι υψηλότερες τιμές Ε.Ε εντοπίζονται στις Σκανδιναβικες χώρες. Η Δανία για 13η συνεχόμενη χρονιά παρουσιάζει την υψηλότερη βαθμολογία συγκεντρώνοντας 90 βαθμους, 24 περισσότερους από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στη δεύτερη και τρίτη θέση βρίσκονται Φινλανδία (87 μονάδες) και η Σουηδία (82 μονάδες). Στις τελευταίες θέσεις στην Ε.Ε βρίσκεται η Ουγγαρία (42 μονάδες), η Βουλγαρία (45 μονάδες) και η Ρουμανία (46 μονάδες).