Εισαγωγή
Η αποταμίευση αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ευημερία των νοικοκυριών, καθώς επιτρέπει την κάλυψη απρόβλεπτων εξόδων και την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων. Το 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση βίωσε σημαντικές αλλαγές στα ποσοστά αποταμίευσης και στο διαθέσιμο εισόδημα. Ο μέσος όρος αποταμίευσης στην Ε.Ε. ανήλθε το 12,7% του διαθέσιμου εισοδήματος, με χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο να σημειώνουν τα υψηλότερα ποσοστά. Αντίθετα, η Ελλάδα παρουσίασε αρνητικό ποσοστό αποταμίευσης, υποδηλώνοντας σοβαρές οικονομικές προκλήσεις. Σε αυτό το λήμμα εξετάζουμε το ποσοστό αποταμίευσης της Ελλάδας και τη σχέση του με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο ρυθμός αποταμίευσης νοικοκυριών είναι το ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος που αυτά αποταμιεύουν αντί να το δαπανούν σε κατανάλωση. Το ποσοστό αυτό δείχνει πόσα χρήματα αποφασίζουν να κρατήσουν για το μέλλον αντί να τα ξοδέψουν αμέσως σε αγορές και υπηρεσίες.
Αποταμίευση στην Ελλάδα
Τα ποσοστά αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών είναι διαχρονικά χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αυτή η απόκλιση αυξήθηκε, οδηγώντας σε αρνητικά ποσοστά αποταμίευσης. Αυτό υποδηλώνει ότι είτε τα νοικοκυριά δαπανούσαν τα χρήματά τους από προηγούμενες αποταμιεύσεις, είτε χρειάστηκε να δανειστούν, γεγονός που δείχνει τις μεγάλες δυσκολίες της οικονομικής κρίσης. Οι θετικές τάσεις στην αποταμίευση τα τελευταία χρόνια υποδηλώνουν μια μικρή ανάκαμψη, με το 2020 και το 2021 να είναι οι πρώτες χρονιές όπου τα ελληνικά νοικοκυριά κατάφεραν να αποταμιεύσουν χρήματα. Ωστόσο, αυτή η ανάκαμψη φαίνεται να συνδέεται κυρίως με την πανδημία και τη σημαντική μείωση της κατανάλωσης λόγω των περιορισμών που επιβλήθηκαν.
Το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα είναι το συνολικό εισόδημα που αποκτούν οι κάτοικοι μιας χώρας, συμπεριλαμβανομένων των εισοδημάτων από το εξωτερικό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η εικόνα για την Ελλάδα για το 2023 δείχνει παρόμοια τάση, καθώς μόνο το τρίτο τρίμηνο του 2023 παρατηρείται θετικό πρόσημο στην αποταμίευση. Συνολικά για το 2023, το ποσοστό αποταμίευσης διαμορφώθηκε στο -3,28%, ελαφρώς βελτιωμένο σε σχέση με το 2022.
Ελλάδα: τελευταία στην αποταμίευση το 2022
Το 2022, η Ελλάδα κατέγραψε ξανά αρνητικά ποσοστά αποταμίευσης (-4,0%). Αυτό σημαίνει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δαπάνησαν περισσότερα από όσα κέρδισαν. Αντίθετα, οι πολίτες της Ε.Ε. εξοικονόμησαν κατά μέσο όρο το 12,7% του διαθέσιμου εισοδήματός τους, ποσοστό το οποίο μειώθηκε σε σχέση με το 2021 (16,4%) και βρίσκεται πιο κοντά στα προ-πανδημικά επίπεδα.
Τα υψηλότερα ποσοστά αποταμίευσης στην Ε.Ε. το 2022 καταγράφηκαν στη Γερμανία (19,9%), στην Ολλανδία (19,4%) και στο Λουξεμβούργο (18,1%). Η Πολωνία είναι η μοναδική χώρα, μαζί με την Ελλάδα, που παρουσιάζει αρνητικά ποσοστά αποταμίευσης το 2022.
Πηγές
(1) Household saving: one eighth of disposable income in 2022 (2) EΛΣΤΑΤ: Νοικοκυριά και Μη Κερδοσκοπικά Ιδρύματα που εξυπηρετούν Νοικοκυριά (ΜΚΙΕΝ) (S.1M) / 4o Τρίμηνο 2023
Εγγραφή στο newsletter
Για να λαμβάνεις τα γραφήματα και τις αναλύσεις μας μέσω email.