Πως ορίζεται η ανεργία, ποιο είναι το ποσοστό της στην Ελλάδα ανά περιοχή, φύλο και ηλικιακή ομάδα.

large_logo.jpg

medium_logo.jpg

small_logo.jpg

thumbnail_logo.jpg

logo.jpg

Ανεργία στην Ελλάδα

# Εισαγωγή 

Το 2020 ηταν μια χρονιά η οποία σημαδεύτηκε από τη ραγδαία εξάπλωση του κορονοϊού σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ενώ ο αντίκτυπος του διαφέρει από χώρα σε χώρα, υπολογίζεται πως οι κοινωνικοπολιτικές επιπτώσεις του θα είναι μεγάλες παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, εκατομμύρια επιχειρήσεις κινδυνεύουν να κλείσουν ενώ σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού κινδυνεύει άμεσα να χάσει μέρος του εισοδήματος του λόγω της πανδημίας. Δεκάδες εκατομμύρια κόσμος κινδυνεύει να τεθεί υπό το όριο της φτώχειας, ενώ ο αριθμός των υποσιτισμένων ανθρώπων εκτιμάται πως θα αυξηθεί κατά 130 εκατομμύρια [1]. 

Κατά τη διάρκεια του 2020, παρατηρήθηκε και σημαντική αύξηση στους συνολικούς θανάτους. Τα τελευταία δεδομένα της Eurostat, υποδεικνύουν ότι στην Ελλάδα η υπερ-θνησιμότητα, δηλαδή η αύξηση του αριθμού των θανάτων από οποιαδήποτε αιτία, αυξήθηκε κατά 7% σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε από τα μέσα Οκτωβρίου, όποτε και ξεκινάει το δεύτερο κύμα της πανδημίας. Στην Ευρώπη, οι συνολικοί θάνατοι αυξήθηκαν κατά 11%. 

```callout
Σημείωση: Για το 2020 υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για 53 εβδομάδες, ενώ για την τετραετία 2016-2019 για 52 εβδομάδες. Δεδομένου αυτού, και για την σωστότερη αποτύπωση των επιπτώσεων της πανδημίας στην υπερ-θνησιμότητα υπολογιζουμε τους εβδομαδιαίους θανάτους της 53 εβδομάδας για τις χρόνιες 2016-2019 ως το μέσο όρο των τεσσάρων τελευταίων εβδομάδων κάθε έτους. 
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/q9ebL/
```

---

# Τι είναι η υπερ-θνησιμότητα;

Η υπερ-θνησιμότητα είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στην επιστήμη της επιδημιολογίας και εκφράζει τη διαφορά στον αριθμό των θανάτων, από κάθε αίτιο για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, σε σχέση με τον αναμενόμενο αριθμό υπό κανονικές συνθήκες. 


Η υπερ-θνησιμότητα είναι ένα πιο ολοκληρωμένο μέτρο της συνολικής επίδρασης της πανδημίας στους θανάτους από ό,τι ο επιβεβαιωμένος αριθμός θανάτων COVID-19. Καταγράφει όχι μόνο τους επιβεβαιωμένος θανάτους, αλλά και τους θανάτους από COVID-19 που δεν είχαν διαγνωστεί και αναφερθεί σωστά, καθώς και θανάτους από άλλες αιτίες που οφείλονται στις γενικές συνθήκες κρίσης λόγω της πανδημίας (π.χ φόβος προσέγγισης στο νοσοκομείο, αναβολές κρίσιμων ιατρικών επεμβάσεων) [2].



## Πως υπολογίζεται;

Η υπερ-θνησιμότητα είναι η διαφορά μεταξύ των θανάτων που έχουν καταγραφεί σε μια χρονική περίοδο και των θανάτων που θα αναμέναμε για την ίδια περίοδο, εάν κανένα ακραίο συμβάν δεν λάμβανε χώρα. Οι εκτιμώμενοι θάνατοι υπολογίζονται ως ο μέσος όρος των θανάτων των προηγούμενων ετών. 

```callout
Υπερ-θνησιμότητα 2020 = Θάνατοι 2020 - Μ.Ο Θανάτων 2016-2019 
```

Για παράδειγμα, αν θέλουμε να εξετάσουμε την υπερ-θνησιμότητα για την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, υπολογίζουμε τον Μ.Ο την εβδομάδας για τις χρονιές 2016-2019 και στη συνέχεια το αφαιρούμε από τους συνολικούς θανάτους που καταγράφηκαν το 2020. Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός αυτός, τόσο μεγαλύτερη η υπερ-θνησιμότητα. 



```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/5d2aH/3/?700px
```

---

# Ελλάδα: 11.297 περισσότεροι θάνατοι το 2020

Συνολικά, 11.297 περισσότεροι θάνατοι από κάθε αιτία καταγράφηκαν σε όλη την Ελλάδα το 2020, με τη μεγαλύτερη αύξηση να παρατηρείται κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος της πανδημίας. Πιο συγκεκριμένα, από τα μέσα Οκτωβρίου και μέχρι το τέλος του έτους καταγράφηκαν 5.000 περισσότεροι θάνατοι σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, 15% περισσότεροι από τους αναμενόμενους. Την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου το ποσοστό αυτό έφτασε το 39%. Το πρώτο κύμα της πανδημίας, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν επηρέασε την Ελλάδα καθώς οι συνολικοί θάνατοι δεν αποκλίνουν σημαντικά από τον μέσο των προηγούμενων χρόνων. 

---
## Η Βόρεια Ελλάδα πλήττεται περισσότερο από την πανδημία 

Η Βόρεια Ελλάδα αποτελεί το επίκεντρο της πανδημίας, καθώς από τα μέσα Οκτωβρίου και μέχρι το τέλους του 2020, οι συνολικοι θάνατοι αυξήθηκαν κατα 42% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια (4.003 περισσότεροι θάνατοι). Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε την 48η εβδομάδα (22-29 Νοεμβρίου), όταν το ποσοστό αυτό έφτασε το 85%. Μικρή αύξηση της υπερ-θνησιμότητας παρατηρήθηκε και στην Κεντρική Ελλάδα στο δεύτερο κύμα της πανδημίας, με τους συνολικούς θανάτους να αυξάνονται κατά 13%.

``` image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/All_greece_58a3071f06.PNG
```

## Κεντρική Μακεδονία: 61% περισσότεροι θάνατοι στο δεύτερο κύμα του κορονοϊού

Η περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας επηρεάστηκε περισσότερο από τον κορωνοϊό καθώς η υπερ-θνησιμότητα κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος της πανδημίας αυξήθηκε κατά 61%. Μεγάλες αυξήσεις παρατηρήθηκαν σε όλες οι περιφέρειες της Βορείου και Κεντρικής Ελλάδος για την ίδια περίοδο. Ειδικότερα στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης η αύξηση έφτασε το 43%, στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας το 39% και στην περιφέρεια Θεσσαλίας το 29%.

``` image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/PERI_df07d1bb4f.PNG
```

Στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας δεν καταγράφηκαν σημαντικά περισσότεροι θάνατοι σε σύγκριση με τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών. Στην Αττική αυξήθηκαν κατά 3% για όλο το 2020 ενώ κατά την διάρκεια του δεύτερου κύματος του κορωνοϊού το ποσοστό αυτό έφτασε το 5%.


``` image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/PERII_bfa725a24c.PNG
```

## Θεσσαλονίκη: Αυξημένοι κατά 49% οι θάνατοι στο δεύτερο κύμα της πανδημίας 

Εξετάζοντας τους νομούς με τα περισσότερα κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους, παρατηρούμε πως οι θάνατοι αυξήθηκαν σημαντικά στο δεύτερο κύμα της πανδημίας. Στη Θεσσαλονίκη, η συνολική αύξηση έφτασε το 49%, ποσοστό που μεταφράζεται σε 1.179 περισσότερους θανάτους σε σχέση με το μέσο όρο. 


```image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/NOMOI_4388794e41.PNG
```

---

# Ευρώπη: 593.000 περισσότεροι θάνατοι το 2020
 
Η σύγκριση των συνολικών θανάτων το 2020 με το μέσο όρο των τεσσάρων προηγούμενων ετών (2016 - 2019) δείχνει τη σημαντική αύξηση σε ολόκληρη την Ευρώπη η οποία είναι πολύ έντονη στο πρώτο κύμα της πανδημίας. Παρά το γεγονός ότι υπό κανονικές συνθήκες θα αναμέναμε η θνησιμότητα να μειώνεται από τον Μάρτιο και μετά, το 2020 παρατηρείται μια ραγδαία αύξηση, η οποία ξεκινάει την 11η εβδομάδα του Μαρτίου και τελειώνει μέσα στον Ιούνιο. Συνολικά 231.000 περισσότεροι θάνατοι καταγράφηκαν την περίοδο αυτή, 23% περισσότεροι από το αναμενόμενο.

Οι χώρες που επλήγησαν λιγότερο από την πανδημία δεν παρουσιάζουν σημαντικές αυξήσεις στον συνολικό αριθμό των θανάτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, όπως η Νορβηγία, παρατηρήθηκε και οριακή μείωση τους. Αντιθέτως, στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο παρατηρείται σημαντική αύξηση της υπέρ-θνησιμότητας. Το Βέλγιο και η Ιταλία είναι από τις χώρες που επηρεάστηκαν σημαντικά και στα δύο κύματα της πανδημίας, καταγράφοντας μια αύξηση στους συνολικούς θανάτους ίση με 40% και 36% αντίστοιχα. Στη Μεγάλη Βρετανία η μεγαλύτερη αύξηση εμφανίζεται στο πρώτο κύμα, με τους συνολικούς θανάτους να αυξάνονται κατά 52%. Τέλος, στο δεύτερο κύμα της Covid-19 η Τσεχία και η Σλοβενία πλήττονται περισσότερο, με τη συνολική αύξηση να φτάνει το 60% και το 66% αντίστοιχα. 


```image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/Europe_2020_43e04bfd5a.PNG 
```
```image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/europe_less_829c7ac5e3.PNG
``

``` image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/europe_most_8d33297aa2.PNG
```

---

# Δεδομένα
Τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται στα παραπάνω γραφήματα είναι ελεύθερα διαθέσιμα [εδώ](https://github.com/GreeceInFigures/greeceinfigures-data/tree/main/deaths).
---

# Πηγές
[1] 	"Impact of COVID-19 on people's livelihoods, their health and our food systems," https://www.who.int/news/item/13-10-2020-impact-of-covid-19-on-people's-livelihoods-their-health-and-our-food-systems.

[2] 	"Excess mortality during the Coronavirus pandemic (COVID-19)," https://ourworldindata.org/excess-mortality-covid.

Η υπερ-θνησιμότητα είναι ένα πιο ολοκληρωμένο μέτρο της συνολικής επίδρασης της πανδημίας στους θανάτους από ό,τι ο επιβεβαιωμένος αριθμός θανάτων COVID-19. Παρουσιάζουμε την υπερ-θνησιμότητα στην Ελλάδα το 2020.

large_Greece 2020v.2.jpg

medium_Greece 2020v.2.jpg

small_Greece 2020v.2.jpg

thumbnail_Greece 2020v.2.jpg

Greece 2020v.2.jpg

Υπερ-θνησιμότητα λόγω κορωνοϊού 

# Εισαγωγή 

Ο τουρισμός είναι ένα σύνολο δραστηριοτήτων με σημαντική άμεση και έμμεση επίδραση στο ΑΕΠ και στην απασχόληση πολλών κλάδων της ελληνικής οικονομίας [1]. Σύμφωνα με την ΤτΕ, το 2019 η συμβολή του τουρισμού στην οικονομική δραστηριότητα ανήλθε στο 11,2% του ΑΕΠ της χώρας  και σε  12,0% της συνολικής απασχόλησης [2].  Το 2019 καταγράφηκαν παραπάνω από 31εκ αφίξεις με τις συνολικές εισπράξεις να φτάνουν τα 18 δις ευρώ. Μετά την εμφάνιση της πανδημίας COVID-19 που ξέσπασε το 2020, ο τουριστικός κλάδος επηρεάστηκε σημαντικα. Ειδικότερα, οι συνολικές αφίξεις μειώθηκαν κατά 76,5% (7,4 εκ αφίξεις) ενώ οι συνολικές εισπράξεις ανήλθαν στα 4,3 δις ευρώ (μειωμένες κατά 76,5%) [3]. 

Σε αυτό το λήμμα ερευνούμε σε μηνιαία βάση την τουριστική κίνηση στην Ελλάδα παρακολουθώντας τη διεθνή επιβατική κίνηση στα σημαντικότερα ελληνικά αεροδρόμια. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως η επιβατική κίνηση αποτελεί μια εκτίμηση της τουριστικής κίνησης και δεν εκφράζει τις συνολικές αφίξεις τουριστών στη χώρα. 

```graph
https://greeceinfigures.com/graphs/tourism/airport_passengers?fbclid=IwAR3c6lmrQOHoEuA6Bvi2L04e8W0mOyVoF8sIsnH8PDiD_lJdxeAhYsmo0D4 ```

---

# Διεθνέις αφίξεις - Τελευταία στοιχεία

Η διεθνής επιβατική κίνηση στα σημαντικότερα ελληνικά αεροδρόμια παρουσιάζει μια αυξητική πορεία εώς και το 2019. Στο Ελ. Βενιζέλος, το σημαντικότερο αεροδρόμιο της χώρας, η συνολική αύξηση σε σχέση με το 2016 είναι ίση με 40% (+5 εκ επιβάτες). Για την ίδια περίοδο, εξίσου σημαντική αύξηση παρατηρείται στο αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης  (+43%),  της Κω (+39%), της Κέρκυρας (+18%) και της Ρόδου (+15%). 

Με εξαίρεση μόνο τους  αερολιμένες της Αθήνας και της θεσσαλονίκης, σε όλα τα υπόλοιπα αεροδρόμια παραπάνω από το 50% της συνολικής ετήσιας επιβατικής κίνησης καταγράφεται τους καλοκαιρινούς μήνες.

```graph
https://greeceinfigures.com/graphs/tourism/airport_traffic_yearly?fbclid=IwAR0pcKPaf7xR89PuJG1ublRMw2dPnt0Hde4X2V86Xt1wL980cBPt9ya-Ocg
```

Το 2020, η εξάπλωση της πανδημίας και  τα έκτακτα μέτρα που ελήφθησαν για τον περιορισμό της, είχαν μεγάλες επιπτώσεις στον τουριστικό κλάδο. Η έναρξη της τουριστικής περιόδου έγινε τον Ιούνιο γεγονός που δικαιολογεί και τις μηδενικές αφίξεις για την περιοδο  Απρίλιο-Μαιο. Συνολικά για όλο το έτος, και σε σύγκριση με το 2019, παρατηρείται μια πτώση στην επιβατική κίνηση που ξεπερνάει το 70%  στα περισσότερα αεροδρόμια. Ειδικότερα, για την περίοδο Ιούνιος-Αύγουστος η πώση αυτή είναι ακόμα μεγαλύτερη ξεπερνώντας σε ορισμένες περιπτώσεις και το 80%

Το 2021, η επιβατική κίνηση σε όλα τα αεροδρόμια της χώρας παρουσίασε αύξηση σε σχέση με το 2020 αλλα παραμένει σε  χαμηλά επίπεδα σε σχέση με το 2019. Στην Αθήνα, η κίνηση ήταν αυξημένη κατα 53% σε σχέση με το 2020 (+4.3 εκ. επιβάτες) αλλά  μειωμένη κατά 52% σε σχέση με το 2019 (-13 εκ. επιβάτες). Στη Θεσσαλονίκη οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 1.1 εκ. (+48%) σε σχέση με το 2020, αλλά μειώθηκαν κατά  50% σε σχέση με το 2019  (-3.5 εκ. επιβάτες).


Παρόμοια η εικόνα και στα νησιά. Η επιβατική κίνηση στη Κέρκυρα ξεπέρασε τα 2 εκ. , διπλάσια  σε σχέση με το 2020 (+1.01 εκ. επιβάτες), αλλα ήταν μειωμένη κατά 37% σε σχέση με το 2019 (-1.2 εκ. επιβάτες). Στην Κω η κίνηση ήταν αυξημένη κατά 97% σε σχέση με το 2020 και μειωμένη κατά 41% σε σχέση με το 2019 (-1.1 εκ. επιβάτες). Στη Ρόδο η κίνηση ήταν διπλάσια  σε σχέση με το 2020 και μειωμένη κατά 39% σε σχέση με το 2019 (-2.1 εκ. επιβάτες).Στη Σαντορίνη, η  κίνηση ήταν αυξημένη κατά 170% σε σχέση με το 2020 και μειωμένη κατά 32% σε σχέση με το 2019 (-754 χιλ. επιβάτες). 




---

```  graph
https://datawrapper.dwcdn.net/0HFJ2/1/
```

test

``` graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/vFNmU/1/
```
---
test


``` graph
https://datawrapper.dwcdn.net/yGJRf/2/
```
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/vmCse/2/
```
---
test
``` graph
https://datawrapper.dwcdn.net/DAsXQ/1/
```
``` graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/pN4Zb/1/
```
---


 

# Πηγές
[1] Τράπεζα της Ελλάδος (Aπρίλιος, 2021), Έκθεση του Διοικητή για το έτος 2020

[2] Τράπεζα της Ελλάδος (Δεκέμβριος , 2020), Νομισματική Πολιτική Ενδιάμεση Έκθεση 2020 

[3]  Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), Στατιστικό Δελτίο Νο 66, Φεβρουάριος 202

Εκτήμηση της τουριστικής κίνησης στην Ελλάδα, παρακολουθώντας τις διεθνείς αφίξεις στα σημαντικότερα ελληνικά αεροδρόμια.

medium_epiva.PNG

small_epiva.PNG

thumbnail_epiva.PNG

epiva.PNG

Επιβατική Κίνηση Αεροδρομίων 

# Εισαγωγή

Σε μια οικονομία οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών μπορούν πάντα να αλλάξουν. Κάποιες τιμές αυξάνονται, κάποιες άλλες μειώνονται. Ο πληθωρισμός εμφανίζεται όταν υπάρχει γενικευμένη αύξηση των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών, και όχι μόνο συγκεκριμένων πραγμάτων. Όταν έχουμε πληθωρισμό, τότε η αγοραστική αξία του νομίσματος μειώνεται. Αυτό σημαίνει ότι  με 1 ευρώ σήμερα μπορούμε να αγοράζουμε λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες από εχθές. Σε αυτό το λήμμα παρακολουθούμε την εξέλιξη του πληθωρισμού στην Ελλάδα.


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/VRP06/3/
```
---

# Πως υπολογίζεται;

Τα αγαθά και οι υπηρεσίες που καταναλώνονται από τα νοικοκυριά στη διάρκεια ενός έτους αντιπροσωπεύονται από ένα “καλάθι” ειδών. Το καλάθι αυτό περιέχει είδη καθημερινής χρήσης (π.χ. τρόφιμα, εφημερίδες και βενζίνη), διαρκή αγαθά (π.χ. είδη ένδυσης, ηλεκτρονικοί υπολογιστές και πλυντήρια) και υπηρεσίες (π.χ. κομμωτήρια, ασφάλειες και ενοικιαζόμενες κατοικίες).  Κάθε προϊόν έχει μια τιμή. Ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού είναι η τιμή του συνολικού καλαθιού ένα συγκεκριμένο μήνα σε σύγκριση με την τιμή που είχε τον ίδιο μήνα ένα έτος νωρίτερα. Για παράδειγμα αν ο πληθωρισμός για ένα μήνα ειναι 2%, σημαίνει πως δαπανούμε 2% περισσότερα χρήματα για τα ίδια προϊόντα σε σχέση με τον ίδιο μήνα το προηγούμενο χρόνο.

---

Στην ευρωζώνη, ο πληθωρισμός των τιμών μετριέται με βάση τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (Εν.ΔΤΚ). Η επίδραση της μεταβολής μίας μόνο τιμής στον Εν.ΔΤΚ εξαρτάται από το πόσα χρήματα δαπανούν τα νοικοκυριά, κατά μέσο όρο, για κάθε προϊόν στο καλάθι ειδών. Το κάθε προϊόν έχει ένα συντελεστή στάθμισης ο οποίος αντανακλά τις μεταβαλλόμενες καταναλωτικές τάσεις. Για παράδειγμα, o καφές έχει συντελεστή στάθμισης 0,4%. Επομένως, οποιαδήποτε μεταβολή της τιμής του δεν θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στον συνολικό Εν.ΔΤΚ. Αντιθέτως, η βενζίνη (όπως και τα άλλα καύσιμα) έχει συντελεστή στάθμισης 4,6%, άρα ο αντίκτυπος που θα έχει η μεταβολή της τιμής της στον Εν.ΔΤΚ θα είναι περίπου δέκα φορές μεγαλύτερος από αυτόν  του καφέ. O Εν.ΔΤΚ καταρτίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι τιμές του πληθωρισμού για κάθε χώρα της Ε.Ε. να είναι συγκρίσιμες [1].


``` image
https://greece-in-figures-media.s3.eu-west-3.amazonaws.com/y4_Wny_2021_8face88602.png
```

```callout
Το ποσοστό του πληθωρισμού που δημοσιεύει η ΕΛΣΤΑΤ κάθε μήνα υπολογίζεται με βάση το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ο οποίος παρουσιάζει ορισμένες διαφορές σε σχέση με τον ΕΝ.ΔΤΚ που χρησιμοποείται απο την Ε.Ε., με αποτέλεσμα να παρατηρούνται μικρές διαφορές. 
```

---

# Είναι ο πληθωρισμός θεμιτός;

Ο πληθωρισμός είναι ένα αμφιλεγόμενο φαινόμενο. Θεωρητικά όταν η οικονομία δεν λειτουργεί στο μέγιστο των δυνατοτητων της (ανεργία, χαμηλή παραγωγή κτλ), ο πληθωρισμός συμβάλλει στην αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας. Τα περισσότερα χρήματα στην αγορά μεταφράζονται σε αύξηση των δαπανών, δηλαδή αύξηση της συνολικής ζήτησης για αγαθά και υπηρεσίες. Η αυξημένη ζήτηση, οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής για να καλυφθουν οι αναγκες της αγοράς. 

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα (ΕΚΤ) έχει θέσει σαν στόχο να διατηρεί τις τιμές σταθερές, να μην αυξάνονται δηλαδή σημαντικά, ενώ θα πρέπει να αποφεύγονται επίσης παρατεταμένες περίοδοι πτώσης των τιμών (αποπληθωρισμός). Ο υψηλός πληθωρισμός μπορεί να οδηγήσει σε ένα φαύλο κύκλο αυξησεων των τιμών, έχοντας άμεση επίπτωση στην αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Με τα ίδια χρήματα πλεόν, αγοράζουν λιγότερα προιοντα. Σε αντίθεση ο αποπληθωρισμός ενώ παροδικά αυξάνει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, μπορεί να επηρεάσει αρνητικα τις επιχειρήσεις, την ανεργία και τις δημόσιες δαπάνες. Η οικονομία θα αρχίσει να επιβραδύνεται καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις μειώνουν τις δαπάνες και τις επενδύσεις τους.

Σύμφωνα με την ΕΚΤ, ο χαμηλός πληθωρισμός διασφαλίζει ότι η οικονομία αναπτύσσεται, ενώ ταυτόχρονα οι θέσεις εργασίας είναι ασφαλείς και ότι η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών αύριο θα είναι περίπου ίδια όπως σήμερα. [3]

---

# Πληθωρισμός στην Ελλάδα

Τον Ιανουάριο του 2022 ο πληθωρισμός στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 5,5%, αυξημένος κατά 1 μονάδα σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2021. Το ποσοστό αυτό είναι μικρότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (μ.ο. 5,6%). Το ποσοστό αυτό προέκυψε από αύξηση στις τιμές των προϊόντων που ανήκουν στην ομάδα “Διατροφή και μη αλκοολούχα” της τάξεως του 5,3%.  Η μεγαλύτερη μεταβολή παρατηρείται στην ενέργεια, με τη συνολική αύξηση να φτάνει το 35,5%, μεγαλύτερη  κατά 11  μονάδες από ότι στην Ε.Ε (24,6%). Στις μεταφορές η αύξηση είναι 7,4% (-2.7 μονάδες από τον Μ.Ο της Ε.Ε) και στη στέγαση 23,7% (+11,7 από τον Μ.Ο της Ε.Ε)

 

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/a1Yu4/6/
```

---


# t

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/z4q3V/5/
```


```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/8gdbB/5/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/9DHFD/4/
```

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/5fbFo/2/
```

---

# Πηγές

[1] Τι είναι ο πληθωρισμός; ( Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: https://www.ecb.europa.eu/ecb/educational/hicp/html/index.el.html)

[2] Harmonised index of consumer prices (HICP) (prc_hicp) ( Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα :https://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/EN/prc_hicp_esmshi_el.htm#annex1633429180129)

[3] Γιατί είναι σημαντική η σταθερότητα των τιμών; ( Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: https://www.ecb.europa.eu/explainers/tell-me-more/html/stableprices.el.html)

Πως ορίζεται ο πληθωρισμός και πως εξελίσσεται στην Ελλάδα.

large_VRP06--.png

medium_VRP06--.png

small_VRP06--.png

thumbnail_VRP06--.png

VRP06--.png

Πληθωρισμός

Διονύσης Κουλλόλλι

# Εισαγωγή

Οι δημοσκοπήσεις αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο της πολιτικής ζωής μιας χώρας, καθώς όχι μόνο αποτυπώνουν την πρόθεση ψήφου ανά πάσα στιγμή, αλλά επηρεάζουν και τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων [1], ενώ μπορούν να έχουν άμεση επίπτωση στο πρόγραμμα και τις προτεραιότητες ενός κόμματος [2].

```callout
Το Greece in Figures δε διεξάγει τις δικές του δημοσκοπήσεις - απλά υπολογίζει το μέσο όρο των ήδη δημοσιευμένων ερευνών.
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/8HMhA/1/
```
---

Είναι πρακτικά αδύνατον να ερωτηθούν όλοι οι πολίτες της Ελλάδας για την πρόθεση ψήφου τους. Για το λόγο αυτό, κάθε φορά επιλέγονται τυχαία μερικές χιλιάδες, οι οποίοι και καλούνται να απαντήσουν στις ερωτήσεις της δημοσκόπησης. Στη συνέχεια, οι απαντήσεις σταθμίζονται και προσαρμόζονται με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να αντικατοπτρίζουν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού [3][4]. Για παράδειγμα, αν στον πληθυσμό το ποσοστό των ανδρών είναι 50%, ενώ στο δείγμα τυχαίνει να είναι 45%, τότε οι απαντήσεις από άνδρες λαμβάνουν ένα ελαφρώς μεγαλύτερο βάρος στο τελικό ποσοστό.

Όπως όλες οι έρευνες που απαιτούν την απάντηση ερωτήσεων από το κοινό, έτσι και οι δημοσκοπήσεις, μπορούν να κάνουν σφάλματα [5]. Αυτά προέρχονται λόγω κακού σχεδιασμού της έρευνας, λόγω στατιστικής αβεβαιότητας, αλλά και μερικές φορές λόγω προκατάληψης προς συγκεκριμένα κόμματα. 
Οι πιο συχνές παγίδες των δημοσκοπήσεων είναι οι εξής:

α) Στατιστικό λάθος: καθώς είναι απίθανο να ερωτηθούν όλοι οι πολίτες μιας χώρας, επιλέγεται ένα τυχαίο δείγμα (στην Ελλάδα συνήθως 1.000-5.000 άτομα). Όσο μικρότερο είναι αυτό το δείγμα τόσο μεγαλύτερο είναι το εύρος λάθους.

β) Το δείγμα δεν είναι πραγματικά τυχαίο/αντιπροσωπευτικό: για παράδειγμα, ο αριθμός ψηφοφόρων ενός κόμματος που δεν απαντούν στις ερωτήσεις να είναι μεγαλύτερος για ένα συγκεκριμένο κόμμα.

γ) Οι ερωτήσεις είναι παραπλανητικές: για παράδειγμα, δεν ερωτάται ξεκάθαρα ποιο κόμμα θα ψηφίζατε αν οι εκλογές διεξάγονταν σήμερα.

δ) Διαφορετικός τρόπος στάθμισης του πληθυσμού. Πολλές φορές διαφορετικές δημοσκοπικές εταιρείες βγάζουν διαφορετικά αποτελέσματα από ίδια δεδομένα [7]

Σε αυτό το λήμμα προσπαθούμε να αποτυπώσουμε την εικόνα της πρόθεσης ψήφου στην Ελλάδα, υπολογίζοντας έναν μέσο όρο όλων των δημοσκοπήσεων και λαμβάνοντας υπόψη την αβεβαιότητα που συνοδεύει κάθε τέτοιου είδους έρευνα. Παράλληλα, προσπαθούμε να συμβάλλουμε στη διαφάνεια των δημοσκοπήσεων, δείχνοντας το πόσο διαφορετικό ήταν το αποτέλεσμα κάθε κόμματος στις εκλογές του 2019, σε σχέση με το ποσοστό που έπαιρνε σε κάθε δημοσκοπική εταιρία, λίγο πριν την ψηφοφορία.
---

# Πως υπολογίζεται ο μέσος όρος;

Για τον υπολογισμό του μέσου όρου ανά κόμμα, λαμβάνονται υπόψη η ημερομηνία εκτέλεσης κάθε δημοσκόπησης, το μέγεθος του δείγματος (δηλαδή πόσοι ερωτήθηκαν), και το ποσοστό ανά κόμμα. Στη συνέχεια υπολογίζεται το διάστημα εμπιστοσύνης της κάθε δημοσκόπησης και ο μέσος όρος ανά κόμμα ανά ημέρα. Τέλος, υπολογίζεται ο 7-ήμερος μέσος όρος.

**Διάστημα Εμπιστοσύνης**

Όταν επιλέγεται ένα μικρό δείγμα ατόμων για να αντιπροσωπεύσει έναν ολόκληρο πληθυσμό, υπάρχει αρκετή αβεβαιότητα, η οποία εκφράζεται μέσω διαστημάτων εμπιστοσύνης. Αυτό σημαίνει ότι αντί να αναφέρεται το ποσοστό των ατόμων του δείγματος που θα ψήφιζαν ένα συγκεκριμένο κόμμα, αναφέρεται ένα διάστημα. Για παράδειγμα: αν οι εκλογές διεξαγόταν σήμερα, το κόμμα Χ θα έπαιρνε ποσοστό από 3.0% έως 4.9%. Όσο μεγαλύτερο είναι το δείγμα τόσο μικρότερο είναι το διάστημα εμπιστοσύνης και ως κατά συνέπεια η αβεβαιότητα.

```callout
Στο Greece in Figures αναφέρουμε το 95% διάστημα εμπιστοσύνης, δηλαδή στο 95% των περιπτώσεων το ποσοστό του κόμματος θα είναι μεταξύ του διαστήματος.
```
---

# Πόσες έδρες θα έπαιρνε κάθε κόμμα αν οι εκλογές διεξάγονταν σήμερα;

Με βάση το μέσο όρο των τελευταίων δημοσκοπήσεων υπολογίζουμε το ποσοστό και τις έδρες που θα λάμβανε το κάθε κόμμα αν οι εκλογές διεξάγονταν σήμερα. Ο υπολογισμός γίνεται με το σύστημα της απλής αναλογικής.

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/kbJTF/
```
---

# Πως έχει αλλάξει η πρόθεση ψήφου από τις τελευταίες εκλογές;

Με βάση το μέσο όρο των τελευταίων δημοσκοπήσεων υπολογίζουμε τη διαφορά του κάθε κόμματος με το ποσοστό που έλαβε στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση, τον Ιούλιο του 2019.

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/cWD4D/
```
---
 
# Είναι έμπιστες οι δημοσκοπήσεις;

Παρόλο που η εμπιστοσύνη του κοινού στις δημοσκοπήσεις έχει πέσει σημαντικά τα τελευταία χρόνια, παραμένουν το πιο αξιόπιστο εργαλείο για την εκτίμηση της πρόθεσης ψήφου ενός πληθυσμού [6]. Στην Ελλάδα, οι δημοσκοπήσεις πάσχουν από έλλειψη διαφάνειας, καθώς δε δημοσιεύονται λεπτομέρειες για τη μεθοδολογία και τις σταθμίσεις ανά ομάδα πληθυσμού, ενώ μερικές φορές δε δημοσιεύεται ούτε το μέγεθος του δείγματος.
Στην προσπάθεια ενίσχυσης της διαφάνειας με τα μέσα που διαθέτουμε, υπολογίζουμε το μέσο όρο των δημοσκοπήσεων κατά τις τρεις τελευταίες εβδομάδες πριν από τις εκλογές του 2019 και το συγκρίνουμε με το τελικό αποτέλεσμα του κάθε κόμματος. Όπως φαίνεται στο διάγραμμα, οι δημοσκοπήσεις υποτίμησαν την πρόθεση ψήφου προς το ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ κατά 3.6 και 0.9 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα, ενώ υπερτίμησαν το ποσοστό της Χρυσής Αυγής κατά 1 μονάδα.

Όσον αφορά τις εταιρίες δημοσκοπήσεων, η Interview εμφανίζει τη μεγαλύτερη απόκλιση από τα τελικά αποτελέσματα, ενώ η Pulse RC τη μικρότερη.

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/3ikve/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/T18hT/1/
```

---

# Δεδομένα
Τα δεδομένα για κάθε δημοσκόπηση λαμβάνονται από το Europe Elects και είναι διαθέσιμα στο [Github](https://github.com/GreeceInFigures/greeceinfigures-data/tree/main/polls).
---

# Πηγές
[1] Blais, Gidengil, Nevitte - “Do polls influence the vote?” https://www.press.umich.edu/pdf/0472099213-ch11.pdf

[2] Schumacher, Öhberg - “How do politicians respond to opinion polls? An experiment with Swedish politicians” https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/2053168020955106

[3] Cooper - “Poll Methodology, Weighting and Adjustment Systems”

[4] “Weighting” - https://www.aapor.org/Education-Resources/For-Researchers/Poll-Survey-FAQ/Weighting.aspx

[5] Golston - “Polling Pitfalls” https://www.pbs.org/newshour/extra/app/uploads/2016/10/Polling-Pitfalls-Handout-3.pdf

[6] Clinton - “Polling Problems and Why We Should Still Trust (Some) Polls” - https://www.vanderbilt.edu/unity/2021/01/11/polling-problems-and-why-we-should-still-trust-some-polls/

[7] Cohn - Pew Research -  “We Gave Four Good Pollsters the Same Raw Data. They Had Four Different Results.” https://www.nytimes.com/interactive/2016/09/20/upshot/the-error-the-polling-world-rarely-talks-about.html?mtrref=undefined&gwh=A22C710EE584CD5C3C3DE761D0A7851F&gwt=pay&assetType=PAYWALL


Μέσος όρος όλων των δημοσκοπήσεων ανά κόμμα.

large_8HMhA--.png

medium_8HMhA--.png

small_8HMhA--.png

thumbnail_8HMhA--.png

8HMhA--.png

Δημοσκοπήσεις

Δημήτρης Μιχαηλίδης

# Εισαγωγή

Σύμφωνα με το Heritage Foundation, η οικονομική ελευθερία είναι το θεμελιώδες δικαίωμα κάθε ανθρώπου να ελέγχει τη δική του εργασία και περιουσία. Σε οικονομικά ελεύθερες κοινωνίες, τα άτομα μπορούν να εργάζονται, να παράγουν, να καταναλώνουν και να επενδύουν με όποιον τρόπο επιθυμούν, ενώ οι κυβερνήσεις επιτρέπουν στην εργασία, το κεφάλαιο και τα αγαθά να κυκλοφορούν ελεύθερα. [1]

Σε αυτό το λήμμα παρουσιάζουμε το Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας και τη θέση της Ελλάδος στην παγκόσμια κατάταξη. 


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/qm2mI/2/
```

---

# Τι είναι ο Δείκτης Οικονομικής Ελευθερίας και πως υπολογίζεται;



O Δείκτης Οικονομικής Ελευθερίας είναι ένας ετήσιος δείκτης που δημοσιεύεται από το “The Heritage Foundation” και το “The Wall Street Journal” και μετρά το βαθμό στον οποίο οι πολιτικές και οι θεσμοί μιας χώρας υποστηρίζουν την οικονομική ελευθερία. Ο δείκτης αυτός λαμβάνει υπόψην του 12 διαφορετικές παραμέτρους οι οποίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε 4 βασικά πεδία: 

---

**Α. Κράτος δικαίου**

 1. δικαιώματα ιδιοκτησίας: αξιολογεί κατά πόσο το νομικό πλαίσιο μιας χώρας επιτρέπει στα άτομα να κατέχουν και να χρησιμοποιούν την ιδιωτική ιδιοκτησία. Όσο πιο αποτελεσματική είναι η νομική προστασία (σαφήνεια στους νόμους και αποτελεσματική εφαρμογή τους) τόσο υψηλότερη η βαθμολογία της χώρας.

2. κυβερνητική ακεραιότητα: αξιολογεί το βαθμό στον οποίο η διαφθορά των κυβερνητικών θεσμών επηρεάζει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τέτοιες πρακτικές μπορεί να είναι οι δωροδοκίες, οι εκβιασμοί, ο νεποτισμός κ.α.

3. δικαστική αποτελεσματικότητα: αξιολογεί κατά πόσο το νομικό σύστημα προστατεύει αποτελεσματικά τα δικαιώματα όλων των πολιτών.


**Β. Μέγεθος του κράτους**

4. κρατικές δαπάνες: αφορά τα χρήματα που δαπανώνται από το κράτος (π.χ συντάξεις). Το ιδανικό μέγεθος των δαπανών διαφέρει από χώρα σε χώρα και εξαρτάται από πληθώρα παραγόντων όπως η γεωγραφία της χώρας το επίπεδο ανάπτυξης και άλλα. 

5. φορολογία: αφορά τους άμεσους και έμμεσους φόρους σε ιδιώτες και επιχειρήσεις. Όσο μεγαλύτερη είναι η φορολογία τόσο μικρότερη η βαθμολογία της χώρας. 

6. δημοσιονομική υγεία: αξιολογεί το βαθμό στον οποίο τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το χρέος συμβάλουν στην αστάθεια και στην οικονομική αβεβαιότητα. 

**Γ. Ρυθμιστικό περιβάλλον**

7. επιχειρηματική ελευθερία: μετρά τον βαθμό στον οποίο οι υποδομές και οι νόμοι κάθε χώρας (πχ πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα, οικονομική ένταξη των γυναικών) περιορίζουν την αποτελεσματική λειτουργία των επιχειρήσεων. 

8. εργασιακή ελευθερία: αποτυπώνει τις διάφορες πτυχές του νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου της αγοράς εργασίας. Αυτές είναι ο κατώτατος μισθός, η αυστηρότητα του ωραρίου, οι περιορισμοί στις απολύσεις, οι αποζημιώσεις κ.α

9. νομισματική ελευθερία: είναι ένα μέτρο που επηρεάζεται από τον πληθωρισμό και τις κρατικές παρεμβάσεις στις τιμές της αγοράς. Η σταθερότητα των τιμών είναι ιδανική για την ελεύθερη αγορά. Αν για παράδειγμα το κράτος κατέχει τράπεζες ή άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς αυτό ενδέχεται να μειώσει τον ανταγωνισμό 

**Δ. Διαφάνεια της αγοράς**

10. εμπορική ελευθερία: κατα πόσο υφίστανται δασμοί στις εισαγωγές και εξαγωγές μια χώρας.

11. ελευθερία επένδυσης: η δυνατότητα που έχουν τα άτομα να μεταφέρουν κεφάλαια σε οποιαδήποτε δραστηριότητα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Υπάρχουν χώρες οι οποίες περιορίζουν τις επενδύσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Αυτό μπορεί να συμβεί μέσω capital controls, περιορισμό στο συνάλλαγμα, περιορισμούς στην ιδιοκτησία γης κ.α

12. χρηματοοικονομική ελευθερία: μετρά πόσο αποτελεσματικά λειτουργεί το τραπεζικό σύστημα και το βαθμό επέμβασης του κράτους στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Αν για παράδειγμα το κράτος κατέχει τράπεζες ή άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς αυτό ενδέχεται να μειώσει τον ανταγωνισμό 

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/KHl1H/1/?1151px
``` 

---

Οι παραπάνω παράμετροι βαθμολογούνται σε μια κλίμακα από 0 έως 100 και όλες έχουν τον ίδιο συντελεστή στάθμισης. Η τελική τιμή του δείκτη για κάθε μια χώρα προκύπτει από τον μέσο όρο όλων των παραμέτρων. Οι χώρες που συγκεντρώνουν βαθμολογίες από 40 έως 100 ταξινομούνται σε πέντε βασικές κατηγορίες: Ελεύθερες, Κυρίως ελεύθερες (mostly free), Μετρίως ελεύθερες (moderately free), Κυρίως μη ελεύθερες (mostly unfree) και Ανελεύθερες (repressed). 
---

```callout
Ο Δείκτης Οικονομικής Ελευθερίας επιδέχεται κριτικής αναφορικά με τη μεθολογία και την αποτελεσματικότητα του [2],[3]
```

---



```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/DpSrt/3/
``` 


---

# Η θέση της Ελλάδας

Το 2022 η Ελλάδα συγκέντρωσε 61.5 βαθμούς (από τους 100 συνολικά) και κατατάσσεται στην 77η θέση παγκοσμίως. Βρίσκεται στην 38η θέση μεταξύ των 45 χωρών της Ευρώπης, ενώ η συνολική βαθμολογία της είναι πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Το 2017 η συνολική βαθμολογία της Eλλάδος ηταν 55 βαθμοί, με την οικονομία της να χαρακτηρίζεται ως “Κυρίως μη ελεύθερη" (mostly unfree). Τα τελευταία 5 χρόνια η συνολική της βαθμολογία έχει αυξηθεί κατά 6.5 μονάδες και πλέον ανήκει στη κατηγορία των χωρών που οι οικονομίες τους θεωρούνται ως “Μετρίως Ελεύθερη” (moderately free) . Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία και το Βέλγιο. 

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/0DDFb/4/
``` 

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρούνται στη κατηγορία του Κράτους Δικαίου. Ειδικότερα ο δείκτης Δικαιώματα Ιδιοκτησίας αυξήθηκε κατά 23.8 μονάδες, η Κυβερνητική Ακεραιότητα κατά 11 μονάδες και η Δικαστική Αποτελεσματικότητα αυξήθηκαν κατά 13.8 μονάδες σε σχέση με το 2017. Μεγάλες αυξήσεις παρουσιάζουν επίσης ο δείκτης εργασιακής ελευθερίας (+11.1 μονάδες) καθώς και αυτός των κρατικών δαπανών (+12.5 μονάδες). Οι δείκτες της ομάδας “Διαφάνειας αγοράς” παραμένουν σταθερή στο πέρας των χρόνων. 


---


```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/PyooD/1/
```
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/G99nj/1/
```
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/Nqj36/1/
```
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/bF23i/1/
```

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/jwEh5/1/
```
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/aActE/1/
```

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/bF23i/1/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/qP1WU/1/
```

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/JFknz/1/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/wuA9s/1/
```
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/oxPCf/1/
```
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/foJmi/1/
```

---

# Πηγές

[1] The Heritage Foundation, Index of Economic Freedom, 2022

[2] Murphy, R., 2016. A comment on “Measuring economic freedom: a comparison of two major sources”.

[3] Dialga, I. and Vallée, T., 2021. The index of economic freedom: Methodological matters. Studies in Economics and Finance.

Τι είναι ο Δείκτης Οικονομικής Ελευθερίας και ποια η θέση της Ελλάδος στην παγκόσμια κατάταξη

large_qm2mI--2022-nbsp- (1).png

medium_qm2mI--2022-nbsp- (1).png

small_qm2mI--2022-nbsp- (1).png

thumbnail_qm2mI--2022-nbsp- (1).png

qm2mI--2022-nbsp- (1).png

Δείκτης Οικονομικής Ελευθερίας

# Εισαγωγή
 
Η δημογραφική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, την παραγωγικότητα, το βιοτικό επίπεδο, την αποταμίευση, την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Μακροπρόθεσμα ενδέχεται να έχει αντίκτυπο στην ανεργία, στα επιτόκια, στην αγορά ακινήτων και στο χρηματοοικονομικό κλάδο. Οι διαφορετικές δημογραφικές τάσεις μεταξύ των χωρών, αναμένεται να επηρεάσει τα ισοζύγια των τρεχουσών συναλλαγών καθώς και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες [1]. 

Δεδομένης της σημαντικότητας των δημογραφικών αλλαγών στην οικονομία και στην κοινωνία, στο παρακάτω λήμμα παρουσιάζουμε τις σημαντικότερες δημογραφικές αλλαγές που παρατηρούνται στην Ελλάδα. 

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/QWZ5c/3/
```

---




## Ο συνολικός πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε κατά 4% την τελευταία δεκαετία 

Στην Ελλάδα ζουν 10,68 εκατομμύρια άνθρωποι (Ιανουάριος 2021). O συνολικός πληθυσμός είναι ο 10ος μεγαλύτερο στην Ε.Ε και αποτελεί το 2,4% του συνολικού πληθυσμού της ένωσης.
Από το 1960 έως και το 2021 ο συνολικός πληθυσμός της χώρας αυξήθηκε κατά 2,4 εκατομμύρια (+28%). Ωστόσο, από το 2011 και μετά ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται σταδιακά. Την τελευταία δεκαετία η συνολική μείωση του πληθυσμού είναι της τάξεως του 4% (-500 χιλ.).


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/FUt87/1/
```

---

test

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/hfdut/4/ ?700px
```
---
## Η πυκνότητα του πληθυσμού στην Ελλάδα κυμαίνεται από 10 έως 10,446 ανθρώπους ανα τετραγωνικό χιλιόμετρο
 
Η πυκνότητα του πληθυσμού, δηλαδή πόσοι χιλιάδες άνθρωποι ζούνε ανα τετραγωνικό χιλιόμετρο, ήταν το 2019, κατά μέσο όρο 82.4 στην Ελλάδα. Οι διαφορές ανα περιφερειακή ενότητα είναι πολύ μεγάλες. Στο Κεντρικό Τομέα Αθηνών ζούνε 10,446 άτομα ανα τετραγωνικό χιλιόμετρο, ενώ στην Ευρυτανία μόλις 10. Η μεγαλύτερη πυκνότητα του πληθυσμού παρατηρείται στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη.

---
 
##test
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/PdEwG/4/?600px
```

---
## Το 45% του πληθυσμού της Ελλάδας ζει σε αστικές περιοχές

Σύμφωνα με δεδομένα του 2021, το 45% του συνολικού πληθυσμού ζει σε αστικές περιοχές, ποσοστό υψηλότερο κατά 5 μονάδες από τον ευρωπαικό μέσο όρο (40%). Το υπόλοιπο 31% κατοικεί σε αγροτικές περιοχές και το 24% σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ως ημιαστικές. Τα μεγαλυτερα ποσοστά ατόμων που ζουν σε αστικές περιοχές παρατηρούνται σε Ολλανδία (74%), Ισπανία (64%) και Βέλγιο (54%), και τα μικρότερα σε Ουγγαρία (18%), Σλοβακία (12%) και Ρουμανία (12%)



```callout
Αστικές περιοχές: πληθ.> 10.000 κατοίκους
Ημιαστικές περιοχές: πληθ. από 2.000 έως 10.000 κατοίκους
Αγροτικές περιοχές: πληθ. < 2.000 κατοίκους
```
---
test
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/6qtID/2/?785px
```
---

## Το 7,3% του συνολικού πληθυσμού είναι άνω των 80 ετών
 
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/85HkX/1/
```

Ο πληθυσμός της Ελλάδας γερνάει. Το ποσοστό των ανθρώπων ηλικίας άνω των 80 ετών ηταν 7,3% το 2021, υψηλότερο κατά 1.3 μονάδες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Από το 1970 έως το 2000 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε κατά 1,4 μονάδες ενώ από το 2000 έως το 2021 κατά **3.7 μονάδες**. Την ίδια στιγμή το ποσοστό των νέων στη χώρα μειώνεται. Το 2000 οι νέοι κάτω των 20 ετών αποτελούσαν το 21.4% του συνολικού πληθυσμού ενώ το 2021 το 19.2%. Το 2021, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν 20.3%.

Ένας άλλος τρόπος να δούμε ότι γερνάει ο πληθυσμός στην Ελλάδα είναι μέσω της διάμεσης ηλικίας. Η διάμεση ηλικία έχει αυξηθεί από τα 38,7 έτη το 2001 στα 45.5 έτη το 2021, 1,4 έτη υψηλότερη από ότι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Η μεγαλύτερη διάμεση ηλικία παρατηρείται στην Ιταλία (47,6 έτη) και στην Γερμανία (45,9 έτη) ενώ η μικρότερη στην Κύπρο (38 έτη) και στην Ιρλανδία (38,5 έτη).

--- 
test

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/ZKNm3/3/?700px
```
---

## Αυξάνονται οι θάνατοι και μειώνονται οι γεννήσεις
 
Ο αριθμός των γεννήσεων στην Ελλάδα μειώνεται διαρκώς, με τη μεγαλύτερη πτώση να παρατηρείται στις αρχές της δεκαετίας του 80'. Μετά από μια περίοδο σταθερότητας, από το 2008 και μετά οι γεννήσεις μειώνονται ξανά, φτάνοντας τις 7,9 γεννήσεις ανα 1000 κατοίκους το 2020, ενώ ο ευρωπαικός μέσος όρος την ίδια περίοδο είναι 9,1. Την ίδια στιγμή, οι θάνατοι ανά 1000 κατοίκους αυξάνονται φτάνωντας του 12,3 το 2020, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 11,6. Η φυσική μείωση του πληθυσμού, όταν δηλαδή οι θάνατοι είναι από τις γεννήσεις, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη γήρανση του πληθυσμού, ενώ το 2020 πιθανότατα σχετίζεται και με την μεγάλη αύξηση στους θανάτους σε ολόκληρη την Ευρώπη εξαιτίας της Covid-19.
 
**Διαβάστε περισσότερα στο [λήμμα μας για την Υπερθνησιμότητα](https://greeceinfigures.com/yperthnisimotita-2020)**
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/fYqAf/3/
```


```callout
Η πληθυσμιακή αλλαγή αποτελείται από δύο συνιστώσες: Τη φυσική μεταβολή και την καθαρή μετανάστευση
```

---
## 1,1 εκ. άνθρωποι εγκατέλειψαν την Ελλάδα την τελευταία δεκαετία

Από το 2015 και μετά, οι μεταναστευτικές ροές προς την Ελλάδα αυξήθηκαν σημαντικά. To 2019, οι ετήσιες ροές μεταναστών προς την Ελλάδα υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2015, φτάνοντας τις 129 χιλ. σε ένα έτος. Συνολικά, την περίοδο 2016-2020, 562 χιλ. άνθρωποι εισήλθαν στη χώρα. Ιδίου μεγέθους ροές παρατηρούνται μόνο στις αρχές της δεκαετίας του 90'.

Οι μεταναστευτικές ροές από την Ελλάδα είναι σταθερές για το χρονικό διάστημα 1998-2008. Η οικονομική κρίση που έπληξε τη χώρα το 2008, ωστόσο, επηρέασε σημαντικά τις ετήσιες ροές. Το 2012 περίπου 125χιλ. άνθρωποι εγκατέλειψαν την Ελλάδα, με τις ετήσιες ροές να αυξάνονται κατά 188% σε σχέση με το 2008. Συνολικά το διάστημα 2010-2020, περίπου 1,1 εκ. άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα. Από το 2012 και μετά η ροή αυτή παρουσιάζει μια σταθερή μείωση, φτάνοντας τους 77 χιλ. το 2020.


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/9cIsX/1/
```
---
test

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/wOFg7/2/
```

---

## Για κάθε 100 αντρες αντιστοιχουν 105 γυναίκες
 
Στην Ελλάδα ζούνε 5,48 εκατομμύρια γυναίκες. Ο γυναικείος πληθυσμός είναι υψηλότερος κατά 5% σε σχέση με τον ανδρικό, 0,6 μονάδες μεγαλύτερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αυτο σημαινει πως για στην Ελλάδα για καθε 100 άντρες υπάρχουν 105 γυναίκες. Το υψηλότερα ποσοστά γυναικείου πληθυσμού παρατηρούνται στη Λετονία (16,5%) και στη Λιθουανία (14,2%) ενώ στη Μάλτα και στην Ισλανδία οι γυναίκες είναι λιγότερες από τους άνδρες κατά 6,4% και 5,2% αντίστοιχα.
 
 


---
test

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/AjN7Q/1/?700px
```
---

## Οι γυναίκες ζούνε περισσότερο

Το 2020 κατά μέσο όρο οι γυναίκες ζούνε 83,9 έτη, 5,1 έτη περισσότερο από τους άνδρες. Στην Ευρώπη οι μεγαλύτερες διαφορές παρατηρούνται στην Λιθουανία και στην Λετονία όπου οι διαφορές είναι ίσες με τα 10 και 9.4 έτη αντίστοιχα. Στις γυναίκες το μεγαλύτερο προσδόκιμο παρατηρείται στη Γαλλία (85,3 έτη) και το μικρότερο στη Βουλγαρία (77,5 έτη)
---

test
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/kEuAm/1/?700px
```
---

## Οι νέες μητέρες είναι ηλικιακά μεγαλύτερες 

Η ηλικία που αποκτούν οι γυναίκες το πρώτο τους παιδί έχει αυξηθεί και είναι ίση με τα 30.7 έτη στην Ελλάδα. Μέσα σε τρείς δεκαετίες η ηλικία των γυναικών έχει αυξηθεί σημαντικά καθώς το 1992, οι γυναίκες αποκτόσουν το πρώτο τους παιδί στην ηλικία των 26 ετών. Παράλληλα, έχει αυξηθεί και το ποσοστό των γεννών από μητέρες άνω των 40 ετών. Το 1985, μόλις μια στις 100 γυναίκες έκανε παιδί σε ηλικία άνω των 40 ετών, ενώ το 2020 το ποσοστό αυτό έχει φτάσει το 8,4%. Ο ευρωπαικός μέσος όρος για το 2020 είναι 5,5%

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/909HT/2/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/2izVV/1/
```
---





---

#Πηγές

[1] Mester, L.J., 2018. Demographics and their implications for the economy and policy. Cato J., 38, p.399.
---

Δημογραφικά χαρακτηριστικά της Ελλάδας.

large_fYqAf--1000- (1).png

medium_fYqAf--1000- (1).png

small_fYqAf--1000- (1).png

thumbnail_fYqAf--1000- (1).png

fYqAf--1000- (1).png

Πληθυσμός

# Εισαγωγή
Η υγεία είναι ο παράγοντας που μετράει την φυσική, ψυχολογική ή ακόμα και την πνευματική κατάσταση ενός οργανισμού. Δεν είναι μόνο η απουσία της ασθένειας ή της αναπηρίας, αλλα αφορά την κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας [1]. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία ενός πληθυσμού.
Σε αυτό το λήμμα, εστιάζουμε στις συμπεριφορές και στις συνθήκες ζωής (διατροφή, κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα) του πληθυσμού της Ελλάδας και πως διαφοροποιούνται σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.


---

# Παχυσαρκία 

Η παχυσαρκία είναι ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας καθώς αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών όπως τις καρδιαγγειακές παθήσεις, το διαβήτη τύπου 2, την υπέρταση, τις στεφανιαίες παθήσεις και ορισμένες μορφές καρκίνου. Επιπλέον, για συγκεκριμένα άτομα μπορεί να συνδέεται και με ένα ευρύ φάσμα ψυχολογικών προβλημάτων. Πέρα από την υγεία του πληθυσμού, η παχυσαρκία έχει σημαντικό άμεσο και έμμεσο κόστος που επιβαρύνει σημαντικά την υγειονομική περίθαλψη και τους κοινωνικούς πόρους [2].

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/fUQti/4/?680px
```
 
---

## Πότε κάποιος θεωρείται παχύσαρκος;

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος ( BMI ) χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της παχυσαρκίας και υπολογίζεται ως το πηλίκο του σωματικού βάρους, σε κιλά, δια το ύψος στο τετράγωνο.
 
```callout
BMI = (Σωματικό Βάρος (kg) / Ύψος^2  (m) 
```

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Υγείας, ισχύουν:

---

#t

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/gA93V/1/
```

---

## 6 στους 10 Έλληνες είναι υπέρβαροι

To ποσοστό των υπέρβαρων και των παχύσαρκων αυξάνεται διαρκώς στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το 2019, το 58% του πληθυσμού της Ελλάδας ήταν υπέρβαρο, ποσοστό υψηλότερο κατά 2 μονάδες σε σχέση με το 2014. Ανοδική πορεία παρουσιάζει και το ποσοστό των παχύσαρκων, φτάνοντας το 17% το 2019.
Στην Ευρώπη, το ποσοστό των υπέρβαρων ήταν 52,7% το 2019 αυξημένο κατά 3 μονάδες σε σχέση με το 2014. Τα υψηλότερα ποσοστά εντοπίζονται στην Κροατία (65%), στη Μάλτα (65%) και στην Ισλανδία (62%) και τα χαμηλότερα σε Ιταλία (46%) και Γαλλία (47%).


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/3iC8G/2/
```

Στην Ελλάδα, το 67% του ανδρικού πληθυσμού είναι υπέρβαρο (~3 εκ άνδρες), το ποσοστό στις γυναίκες είναι μικρότερο και ίσο με 49%. Όσον αφορά το ποσοστό των παχύσαρκων, δεν υπάρχουν διαφορές στα δύο φύλλα.

## 2 στους 10  άνω των 45 ετών είναι παχύσαρκοι
Οι μεγαλύτερες ηλικίες παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας και υπερβαρων. Το 72% των ατόμων άνω των 64 ετών είναι υπέρβαροι και το 21% παχύσαρκοι. Υψηλά ποσοστά παρουσιάζει και η ηλικιακή ομάδα 45-64, καθώς τα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων είναι 66% και 22% αντίστοιχα.  Οι μικρότερες τιμές εντοπίζονται στην ηλικιακή ομάδα 18-24.


---
t
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/wq52n/3/?500px
```

---

##  Στο 14% η παιδική παχυσαρκία

Η παιδική παχυσαρκία μετράται επίσης με βάση το Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI). Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ένα παιδί θεωρείται υπέρβαρο όταν η τυπική απόκλιση του βαρους προς το ύψος του, είναι υψηλότερο κατά 2 μονάδες από τη διάμεση τιμή που αντιστοιχεί στην ηλικιακή του ομάδα.
 
Το 2020, η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα ήταν 14%, αυξημένη κατα κατά 3,2 μονάδες σε σχέση με το 2000 και υψηλότερη κατά 5,6 μονάδες από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις, το 70% των παχύσαρκων παιδιών παραμένουν παχύσαρκα και ως ενήλικες ενώ έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν παθολογικές καταστάσεις που κατά κανόνα εμφανίζονται στην ενήλικη ζωή (σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση κτλ.) [4]



---
t

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/MsabU/4/
```
---

# 1 στους 4 Έλληνες καταναλώνει αλκοόλ τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/JYK7z/5/
```

Οι επιπτώσεις του αλκοόλ στην υγεία προσδιορίζονται τόσο από την ποσότητα όσο και από τη συχνότητα της κατανάλωσης του. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη σωματική, κοινωνική και ψυχική συμπεριφορά ενός ατόμου [5].


Στην Ελλάδα, το 6%  του συνολικού πληθυσμού καταναλώνει αλκοόλ τουλάχιστον μια φορά την ημέρα ενώ το 25,2% τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα. Υπάρχει ένα ποσοστό της τάξεως του 18% που δεν καταναλωνει ποτέ ή δεν έχει καταναλώσει αλκοόλ τουλάχιστον για ένα χρόνο.
Στην Ευρώπη η υψηλότερη ημερήσια κατανάλωση παρατηρείται στην Πορτογαλία (20,7 %) και στην Ισπανία (13%) και η χαμηλότερη στη Λιθουανία (0,8%) και στη Λετονία (1,2%) .



---
t
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/NGlp2/2/
```

---

## Οι άνδρες πίνουν περισσότερο

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/upmhI/2/
```

Το 35,5% των ανδρών στην Ελλάδα καταναλώνει αλκοόλ τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα, ενώ το ίδιο ποσοστό στις γυναίκες είναι μόλις 15,6%.  Η διαφορά αυτή εντοπίζεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με τους άνδρες, ανεξαρτήτως ηλικίας, να καταναλώνουν συχνότερα αλκοόλ.

Οι ηλικιακές ομάδες 18-24 έτη και 25-34 έτη καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ. Πιο συγκεκριμένα,  το 33% και το 24% αντίστοιχα των ομάδων αυτών καταναλώνει αλκοόλ τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα. Η ομάδα με τη λιγότερο συχνή κατανάλωση είναι οι άνω των 69 ετών που μόλις το 14% καταναλώνει αλκοόλ σε εβδομαδιαία βάση.
---

# 1 στους 4 Έλληνες καπνίζει καθημερινά

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/2Uxcm/2/?750px
```

Σε πολλα κράτη της Ε.Ε ο αριθμός των καπνιστών είτε έχει σταθεροποιηθεί είτε έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Ωστόσο, το κάπνισμα παραμένει ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους για την υγεία στην Ευρώπη επιβαρύνοντας σημαντικά το σύστημα υγείας [6].
 
Η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του 2019, έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ενήλικων καθημερινών καπνιστών (24%) μεταξύ των χωρών της Ε.Ε.  Από αυτούς, το 11% καπνίζει τουλάχιστον 20 τσιγάρα την ημέρα, ποσοστό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το υψηλότερο ποσοστό εντοπίζεται στη Βουλγαρία (29%) ενώ το μικρότερο στη Σουηδία (6%).


## 1 στους 3 άνδρες καπνίζει τουλάχιστον ένα τσιγάρο την ημέρα

Το 30% των ανδρών καπνίζει τουλάχιστον ένα τσιγάρο την ημέρα ενώ, το ίδιο ποσοστό στις γυναίκες είναι μόλις 18% . Η διαφορά αυτή εντοπίζεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με τους άνδρες ανεξαρτήτως ηλικίας να καπνίζουν περισσότερο από τις γυναίκες.
 
Οι ηλικιακές ομάδες 35-44 έτη και 45-64 έτη καπνίζουν περισσότερο . Πιο συγκεκριμένα,  το 33% και το 30% αντίστοιχα των ομάδων αυτών καπνίζει τουλάχιστον ένα τσιγάρο την ημέρα. Η ομάδα με το μικρότερο ποσοστό είναι οι άνω των 65,  καθώς μόνο το 12% είναι καθημερινοί καπνιστές.



---
t
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/Vg99a/1/?500px

```

---

# Το κάπνισμα ευθύνεται για 26 χιλ. θανάτους το χρόνο

Σύμφωνα με  το Global Burden of Disease (GBD), το οποίο ερευνά τα αίτια και τους παράγοντες που επηρεάζουν τον αριθμό των θανάτων, το κάπνισμα ευθύνεται για το 22% των συνολικών θανάτων που καταγράφηκαν στην Ελλάδα το 2019 (26 χιλ. θάνατοι).  Ο ετήσιος αριθμός των θανάτων έχει αυξηθεί κατα 24% σε σχέση με το 1990 και κατά 6% σε σχέση με το 2010.
Η παχυσαρκία ευθύνεται για  το 12% των συνολικών θανάτων το 2019 (13 χιλ. θάνατοι), ποσοστό αυξημένο κατά 2 μονάδες σε σχέση με το 1990. Συνολικά για το διάστημα 2010-2019, 408 χιλ. θάνατοι αποδίδονται στη παχυσαρκία, στο κάπνισμα και στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. 

---
t

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/iTB50/5/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/iBZFb/2/
```
---


# Πηγές

[1]  World Health Organization. (2006). Constitution of the World Health Organization – Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, October 2006.

[2] Overweight and obesity - BMI statistics  (Eurostat : https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Overweight_and_obesity_-_BMI_statistics#Obesity_by_age_group)

[3] A. Katsori, M. Koulentianou, M. Gouverou. Obesity and body fat measurement methods. Scientific Chronicles 2015;20(2): 120-132.

[4] Η Παχυσαρκία Και Οι Συνέπειές Της (διαΝΕΟσις: https://www.dianeosis.org/2022/02/i-paxysarkia-stin-ellada-kai-oi-synpeies-tis/)

[5] Alcohol consumption statistics (Eurostat: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Alcohol_consumption_statistics)

[6] Tobacco consumption statistics (Eurostat: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Tobacco_consumption_statistics)

[7] Hall, J.N., Moore, S., Harper, S.B. and Lynch, J.W., 2009. Global variability in fruit and vegetable consumption. American journal of preventive medicine, 36(5), pp.402-409


Συμπεριφορές και συνθήκες ζωής) του πληθυσμού της Ελλάδας και πως διαφοροποιούνται σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.

large_fUQti--2019.png

medium_fUQti--2019.png

small_fUQti--2019.png

thumbnail_fUQti--2019.png

fUQti--2019.png

Υγεία - Συμπεριφορά και  τρόπος ζωής


# Εισαγωγή 


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/F43se/3/
```

Οι κοινωνικές ανισότητες αποτελούν μια πρόκληση και μπορούν να προσεγγιστούν απο πολλές διαφορετικές διαστάσεις. Οι δυο βασικότερες είναι η ανισότητα του εισοδήματος και πλούτου και η ανισότητα των ευκαιριών. Σε αυτό το λήμμα εστιάζουμε στην εισοδηματική ανισότητα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.


# Εισοδηματική ανισότητα

Η εισοδηματική ανισότητα αφορά τον τρόπο με τον οποίο κατανέμεται το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα μιας οικονομίας στο πληθυσμό.  Υπολογίζεται κατά βάση σε επίπεδο νοικοκυριού (ποιο είναι το συνολικό εισόδημα όλων των μελών της οικογένειας ) και σταθμίζεται προς το συνολικό αριθμό των μελών του νοικοκυριού. 
Οι δυο πιο διαδεδομένοι τρόποι μέτρησης της εισοδηματικής ανισότητας είναι o συντελεστής Gini και ο λόγος S80/S20.

```callout
Το διαθέσιμο εισόδημα είναι αυτό που απομένει αφού αφαιρεθούν φόροι και δαπάνες κοινωνικής ασφάλισης.
```

## Δείκτης Gini

Ο δείκτης Gini είναι ένα οικονομικό μέτρο που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της εισοδηματικής ανισότητας που υπάρχει μεταξύ των πολιτών μιας χώρας. Ο δείκτης παίρνει τιμές μεταξύ 0 και 1 (ή 0 ως 100),  **με το μηδέν να σημαίνει πως όλοι οι πολίτες παίρνουν το ίδιο εισόδημα  (τέλεια ισότητα) και το 1 (ή 100)  πως το συνολικό εισόδημα μια χώρας πηγαίνει σε μόνο ένα άτομο (μέγιστη ανισότητα)**. Επομένως, όσο  πιο κοντά στο μηδέν είναι ο δείκτης Gini, τόσο χαμηλότερη είναι η εισοδηματική ανισότητα σε μια χώρα.  


Στην Ελλάδα το διάστημα 1995-2021, ο δείκτης Gini κυμαίνεται από 31 έως 35 μονάδες. Από το 2016 έως το 2019 ο δείκτης μειώνεται κατά 3,3 μονάδες, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη πτώση του τα τελευταία 25 χρόνια. Το 2019 παρατηρείται η μικρότερη εισοδηματική ανισότητα στη χώρα  με το δείκτη Gini να είναι ίσος με 31 μονάδες. Τα τελευταία δύο έτη, ο δείκτης Gini αυξάνεται σταθερά φτάνοντας στις 32,4 μονάδες το 2021.

**Το 2021, η εισοδηματική ανισότητα στην Ελλάδα ήταν η 8η υψηλότερη της Ε.Ε και μεγαλύτερη κατά  1.9 μονάδες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.** Παρά το γεγονός ότι από το 2019 και μετά η εισοδηματική ανισότητα αυξάνεται, παραμένει ακόμα χαμηλότερη σε σχέση το 2015 (-1 μονάδα). Οι χώρες με τις υψηλότερες τιμές είναι η Βουλγαρία με 39.7 μονάδες (+9 μονάδες σε σχέση με το 2015) και η Λετονια με 35.7 μονάδες, ενώ η χώρα με την χαμηλότερη εισοδηματική ανισότητα είναι η Σλοβακία με 20.9 μονάδες (-5 μονάδες σε σχέση με το 2015). 
**Επιπλέον,  παρατηρείται πως οι πλουσιότερες χώρες τείνουν να έχουν χαμηλότερη εισοδηματική ανισότητα.** Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Βουλγαρία, καθώς είναι η χώρα με το μικρότερο διάμεσο εισόδημα και την υψηλότερη εισοδηματικη ανισότητα στην ΕΕ. 

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/9brrY/1/?700px
 ```


---
test
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/o3F40/3/?1000px
```
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/MzcdO/5/
```

---





---


## Δείκτης S80/S20

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/Ok44n/3/
```
Ο δείκτης S80 / S20 μετρά τη σχετική ανισότητα στη διανομή του εισοδήματος, **συγκρίνοντας το διαθέσιμο εισόδημα που κατέχει το 20% των πλουσιότερων ατόμων μιας κοινωνίας με αυτό που κατέχει το 20% των φτωχότερων.** Όσο υψηλότερος ο δείκτης S80/S20 τόσο μεγαλύτερη είναι η εισοδηματική ανισότητα, ενώ χαμηλότερος δείκτης ισοδυναμεί με μικρότερη ανισότητα. Όταν ο λόγος S80/S20 ισούται με 1, υπάρχει τέλεια εισοδηματική ισότητα, δηλαδή όλα τα νοικοκυριά έχουν το ίδιο ετήσιο εισόδημα. Αν ο δείκτης πάρει την τιμή 4 σημαίνει πως το εισόδημα του πλουσιότερου 20% είναι 4 φορές υψηλότερο από το φτωχότερο 20 %.


```callout
Ο δείκτης S80 / S20 , σε αντίθεση με το δείκτη Gini, επηρεάζεται από τις ακραίες τιμές της κατανομής του εισοδήματος.
```


Στην Ελλάδα το διάστημα 2003-2021,ο δείκτης S80/S20 κυμαίνεται από 5.1 έως 6.6 μονάδες. Παρόμοια με το δείκτη Gini, η μικρότερη εισοδηματική ανισότητα παρατηρείται το 2019 παρουσιάζοντας μια πτώση της τάξεως των 1.5 μονάδων σε σχέση με το 2016. Από το 2019 και μετά όμως ο δείκτης αυξάνεται σταθερά φτάνοντας στις 5,8 μονάδες το 2021. Αυτό σημαίνει ότι το πλουσιότερο 20% της χώρας έχει εισόδημα 5.8 φορές υψηλότερο από το φτωχότερο 20%. Η Αττική παρουσιάζει διαχρονικά την μεγαλύτερη εισοδηματική ανισότητα σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Η μεγαλύτερη τιμή παρατηρείται το 2013 όταν ο δείκτης S80/S20 ήταν ίσος με 7.6 μονάδες. Το 2021 η μεγαλύτερη εισοδηματική ανισότητα παρατηρείται στην Κεντρική Μακεδονία και στην Ήπειρο, με το  πλουσιότερο 20% να έχει εισόδημα 6,1 φορές υψηλότερο από το φτωχότερο 20%, ενώ στην Κρήτη η διαφορά είναι μικρότερη και ίση με 4.4 μονάδες.


```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/rpOhh/3/?700px
```

---


Το 2021 με βάση το δείκτη S80/S20   η εισοδηματική ανισότητα στην Ελλάδα ήταν η 7η υψηλότερη της Ε.Ε και μεγαλύτερη κατά  1.7 μονάδες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Οι χώρες με τις υψηλότερες τιμές είναι η Βουλγαρία με 7,4 μονάδες και  Ρουμανία με 7.1 μονάδες, ενώ η χώρα με την χαμηλότερη εισοδηματική ανισότητα είναι η Σλοβακία με 3 μονάδες.

---
test
```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/ANieg/1/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/M8JXk/
``` 

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/IGES5/
``` 
---
## Αγοραστική Δύναμη
Η ανισότητα μπορεί να μετρηθεί και μεταξύ διαφορετικώ χωρών. Για να είναι δίκαιη η σύγκριση (λόγω διαφορετικών νομισμάτων και τιμών), το μέσο διαθέσιμο εισόδημα μετατρέπεται σε αγοραστική δύναμη (PPS). Η αγοραστική δύναμη είναι ένα τεχνητό νόμισμα το οποίο έχει την ίδια αξία σε όλες τις χώρες. Μετά από αυτόν τον υπολογισμό, με 10.000 νομίσματα PPS αγοράζονται οι ίδιες ποσότητες αγαθών/υπηρεσιών σε όλες τις χώρες. Σύμφωνα με το διάμεσο διαθέσιμο εισόδημα του 2021, η Ελλάδα είναι 3η από το τέλος στη μέση αγοραστική δύναμη.

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/FWjBf/
``` 

---

# Ανισότητα Πλούτου
Η ανισότητα πλούτου αφορά διαφορές μεταξύ νοικοκυριών στο σύνολο του πλούτου που κατέχουν -- περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ακίνητη περιουσία, οχήματα, πολύτιμα αντικείμενα (κοσμήματα κ.λπ.),  πνευματική ιδιοκτησία, καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα και ιδιωτική ασφάλιση. Δεν περιλαμβάνει τις συνταξιοδοτικές κρατήσεις από την εργασία (κοινωνική ασφάλιση).

Σε αντίθεση με την εισοδηματική ανισότητα, ο πλούτος εδώ εκφράζεται σε επίπεδο νοικοκυριού και δε σταθμίζεται ως προς τον αριθμό των μελών του.

Σύμφωνα με δεδομένα του 2018, στην Ελλάδα οι 10% πλουσιότεροι κατέχουν το 41% του συνολικού πλούτου. Ο διάμεσος πλούτος των ελληνικών νοικοκυριών μειώθηκε στο μισό κατά την περίοδο 2009-2018. 

```callout
Στον υπολογισμό του πλούτου ενός νοικοκυριού δεν περιλαμβάνονται οι κρατήσεις για κοινωνική ασφάλιση από την εργασία.
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/G4Kmb/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/ID0QQ/
``` 
---

# Πηγες

[1]  SOCIETY AT A GLANCE 2011: OECD SOCIAL INDICATORS © OECD 2011

Ανισότητα εισοδήματος και πλούτου σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση. 

large_F43se--2-.png

medium_F43se--2-.png

small_F43se--2-.png

thumbnail_F43se--2-.png

F43se--2-.png

Εισοδηματική Ανισότητα


# Εισαγωγή
Η οικονομία μιας χώρας βασίζεται στην παραγωγή και κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών. Τα επίπεδα της κατανάλωσης των πολιτών εξαρτώνται άμεσα από τα επίπεδα του μισθού και των καθαρών απολαβών. Αποτελούν συνεπώς θεμελιώδεις δείκτες για την πορεία της οικονομίας.

Σε αυτό το λήμμα αναλύουμε τα δεδομένα για τον κατώτατο, το μέσο και τον καθαρό μισθό στην Ελλάδα. Παρουσιάζουμε επίσης και το χάσμα εισοδήματος μεταξύ ανδρών και γυναικών.

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/26NL5/
```

---

# Μέσος Ετήσιος Καθαρό Μισθός
Ο καθαρός μισθός ορίζεται ως οι καθαρές απολαβές του εργαζόμενου μετά την παρακράτηση των φορολογικών εισφορών και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Συνεπώς, διαφέρει ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του εργαζομένου. Εδώ τον παρουσιάζουμε για τέσσερις διαφορετικές καταστάσεις: άγαμο άτομο χωρίς παιδιά, οικογένεια με έναν εργαζόμενο και χωρίς παιδά, οικογένεια με έναν εργαζόμενο και δύο παιδιά, οικογένεια με δύο εργαζόμενους και χωρίς παιδιά και οικογένεια με δύο εργαζόμενους και δύο παιδιά. Οι μισθοί συγκρίνονται με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρουσιάζονται σε € και αγοραστική δύναμη.

## Αγοραστική Δύναμη

Ο καθαρός μισθός μπορεί να συγκριθεί με διαφορετικές χώρες. Για να είναι δίκαιη η σύγκριση (λόγω διαφορετικών νομισμάτων και τιμών), χρειάζεται αρχικά να μετατραπεί σε αγοραστική δύναμη (PPS). Η αγοραστική δύναμη είναι ένα τεχνητό νόμισμα το οποίο έχει την ίδια αξία σε όλες τις χώρες. Μετά από αυτόν τον υπολογισμό, με 10.000 νομίσματα PPS αγοράζονται οι ίδιες ποσότητες αγαθών/υπηρεσιών σε όλες τις χώρες. Σύμφωνα με τον μέσο ετήσιο καθαρό μισθό του 2021, το μέσο άγαμο άτομο χωρίς παιδιά έχει μισθό σε 29,8% μικρότερο από το μέσο αντίστοιχο άτομο στην Ε.Ε (με βάση την αγοραστική δύναμη).

---

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/Fo6Mr/
```

```graph-left
https://datawrapper.dwcdn.net/0k78B/
```

---

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/pTJqt/
```

---

# Κατώτατος Μισθός
Μπλα Μπλα
 
```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/9nU63/
```

```graph
https://datawrapper.dwcdn.net/IGES5/
```

---

Μέσος μισθός, κατώτατος μισθός και μισθολογικό χάσμα.

large_-.png

medium_-.png

small_-.png

thumbnail_-.png

-.png

Μέσος Μισθός & Απολαβές στην Ελλάδα

Σύνθετα κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα, σε απλά Ελληνικά.

Κοινωνία - Οικονομία

Αύξηση της ανισότητας τα τελευταία 2 χρόνια

Αύξηση 24% στην αμόλυβδη μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας

Μειωμένος κατά 4% ο πληθυσμός της Ελλάδας

Στο 11,4% η ανεργία τον Ιούλιο του 2022

Ακριβότερη κατά 50% η ενέργεια τον Αύγουστο του 2022

Άνοδος 10,6% στο ΑΕΠ της Ελλάδας το 2021

38η από 45 χώρες της Ευρώπης στο Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας η Ελλάδα

Στο 13,7% το ΚΙΝΑΛ στις τελευταίες δημοσκοπήσεις

Μειωμένη κατά 78% το 2020 η κίνηση στα αεροδρόμια της Ελλάδας

Υγεία - Κορωνοϊός

1 στους 4 Έλληνες καπνίζουν καθημερινά.

Κρούσματα, θάνατοι λόγω COVID-19

74% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί

24% περισσότεροι θάνατοι καταγράφηκαν το 2021

Περιβάλλον

Περισσότερες πυρκαγιές το 2022.

Εγγραφή στο newsletter